The role of Roman law in the education of Polish lawyers
Keywords:
Roman law, teaching, Polish lawyersAbstract
The article concerns the role of Roman law in the education of Polish lawyers. The author compares the conditions and methods of teaching the law of ancient Romans at law faculties in Poland during the period between the two World Wars with those of today. In conclusion, the author states that Roman law is undoubtedly one of the most important components of ancient culture, which has exerted a specific influence on shaping the modern world. The study of Roman law offers a possibility of historical perspective on law, enriches students’ knowledge on the theory and dogmatics of law and teaches the ways of legal thinking. It is impossible to comprehensively under- stand the evolution and functioning of many modern European legal systems, which stem from solutions formerly adopted already in the law of ancient Rome, without the competence derived from the study of Roman law.
References
Digesta Iustiniani. Digesta Justyniańskie, tekst i przekład, t. I: księgi 1–4, t. II: księgi 5–11, red. T. Palmirski, Kraków 2013.
Gai Institutiones. Instytucje Gaiusa, tekst i przekład, z języka łacińskiego przełożył, wstępem i uwagami opatrzył W. Rozwadowski, Poznań 2003.
Gaius, Instytucje, z języka łacińskiego przełożył i wstępem opatrzył C. Kunderewicz, opracował J. Rezler, Warszawa 1982.
Instytucje Justyniana, z języka łacińskiego przełożył i przedmową opatrzył C. Kunderewicz, Warszawa 1986.
Tarwacka A., Leges regiae. Tekst – tłumaczenie – komentarz, ZP 2004, z. 4.1.
Zabłoccy M. i J., Ustawa XII tablic. Tekst – tłumaczenie – objaśnienia, wyd. 2, Warszawa 2003.
Bojarski W., Droit romain comme matière de l’enseignement en Pologne au XVIe siècle, [w:] Profesorowi Janowi Kodrębskiemu in memoriam, red. A. Pikulska-Robaszkiewicz, Łódź 2000.
Dajczak W., Zbliżenie romanistyki i komparatystyki prawniczej – źródło szansy na twórczy rozwój czy słabość badań prawno-porównawczych? W związku z pracą Basila Markesinisa pt. Rechtsvergleichung in Theorie und Praxis. Ein Beitrag zur rechtswissenschaftlichen Methodenlehre, 2004, „Czasopismo Prawno-Historyczne” 2005, z. 2.
Dyjakowska M., Prawo rzymskie w Akademii Zamojskiej w XVIII wieku, Lublin 2000.
Falenciak J., Prawo morskie, Wrocław 1953.
Gwiazdomorski J., Konstrukcja w nauce prawa cywilnego i prawa rzymskiego – Stanisław Wróblewski (1868–1938), [w:] Studia z dziejów Wydziału Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 1964.
Jońca M., Przedmiot irrelewantny, konwencjonalne kłamstwo ‘et cetera’..., „Zeszyty Prawnicze” 2009, z. 9.2.
Kodrębski J., Prawo rzymskie w Polsce XIX wieku, Łódź 1990.
Kodrębski J., Borys Łapicki (1889–1974), [w:] Profesorowi Janowi Kodrębskiemu in memoriam, red. A. Pikulska-Robaszkiewicz, Łódź 2000.
Kolańczyk K., Stanislas Wróblewski, le „Papinien Polonais” et son „Précis de cours dedroit romain”, [w:] Studi in onore di Edoardo Volterra, t. 4, Napoli 1971.
Kołodko P., Omnis autem actio vacare debet temeritate et neglegentia. Kilka uwag na marginesie pracy Dominiki Mróz, Prawo rzymskie. Testy dla studentów, Warszawa 2009, „Miscellanea Historico-Iuridica” 2011, t. 10.
Koschembahr-Łyskowski I., O stanowisku prawa rzymskiego w powszechnej ustawie cywilnej dla cesarstwa austryackiego, „Przegląd Prawa i Administracyi” 1911, z. 7–8.
Koschembahr-Łyskowski I., Dlaczego uczymy się prawa rzymskiego?, „Prawnik” 1914, nr 1.
Kupiszewski H., Znaczenie prawa rzymskiego dla współczesności, „Państwo i Prawo” 1981, nr 8.
Kupiszewski H., Prawo rzymskie a współczesność, Warszawa 1988.
Kuryłowicz M., Prawo rzymskie w uniwersytetach w Lublinie w latach 1918–1977, [w:] Profesorowi Janowi Kodrębskiemu in memoriam, red. A. Pikulska-Robaszkiewicz, Łódź 2000.
Kuryłowicz M., Prawo rzymskie. Historia, tradycja, współczesność, Lublin 2003.
Kuryłowicz M., Repetytoria z prawa rzymskiego, „Czasopismo Prawno-Historyczne” 2004, z. 2.
Kuryłowicz M., Symbol prawa ludzkiego. Szkice o prawie rzymskim w utworach Louisa Aragona i Mieczysława Jastruna, Lublin 2008.
Litewski W., Podstawowe wartości prawa rzymskiego, Kraków 2001.
Mickiewicz A., Dzieła (wydanie narodowe), t. VII: Pisma prozą, cz. III: Wykłady lozańskie, zrekonstruował i przełożył J. Kowalski, Warszawa 1950.
Niczyporuk P., Nauczanie prawa rzymskiego w Akademii Wileńskiej, [w:] Wielokulturowość polskiego pogranicza. Ludzie – Idee – Prawo, red. A. Lityński, P. Fiedorczyk, Białystok 2003.
Plessis P. J. du, Historia prawa a metodologia nauk prawnych, „Czasopismo Prawno-Historyczne” 2010, z. 2.
Prawo morskie, t. 1, red. J. Łopuski, Bydgoszcz 1996.
Sondel J., O współczesnych wartościach prawa rzymskiego, „Przegląd Humanistyczny” 1976, nr 8.
Sondel J., O roli prawa rzymskiego w dawnej Polsce uwagi ogólne, „Acta Universitatis Lodziensis, Folia Iuridica” 1986, nr 21.
Sondel J., Ze studiów nad prawem rzymskim w Polsce w okresie Oświecenia, Warszawa– Kraków 1988.
Sondel J., Stanisław Wróblewski jako romanista, „Krakowskie Studia Prawnicze” 1990, nr 23.
Sondel J., Rola prawa rzymskiego w kształtowaniu polskiej kultury prawnej, [w:] Tradycje antyczne w kulturze europejskiej – perspektywa polska, Warszawa 1995.
Sondel J., Dzieje Katedry Prawa Rzymskiego Uniwersytetu Jagiellońskiego w czasach I Rzeczypospolitej, [w:] Dziedzictwo prawne XX wieku. Księga Pamiątkowa z okazji 150-lecia Towarzystwa Biblioteki Słuchaczów Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2001.
Sondel J., Prawo rzymskie na Uniwersytecie Jagiellońskim od reformy Kołłątaja do 1945 r., [w:] Studia z historii ustroju i prawa. Księga dedykowana Profesorowi Jerzemu Walachowiczowi, red. H. Olszewski, Poznań 2002.
Sójka-Zielińska K., Nauczanie historii prawa w czasach przemian ustrojowych, [w:] Humanizacja zawodów prawniczych a nauczanie akademickie, red. A. Turska, Warszawa 2002.
Szczygielski K., Prawo rzymskie w uniwersytetach II Rzeczypospolitej. O książce Nauki historycznoprawne w polskich uniwersytetach w II Rzeczypospolitej, red. M. Pyter, Lublin 2008, „Miscellanea Historico-Iuridica” 2009, t. 7.
Szczygielski K., Romanistyka polska w latach 1918–1945 (Przegląd bibliografii), „Zeszyty Prawnicze” 2010, z. 10.2.
Szczygielski K., Roman Law in Education of the New Generations of Lawyers – the Polish Experience, [w:] Historical Legal Systems and European Integration, Collection of Papers from the International Scholastic Conference Law as a Unifying Factor of Europe – Jurisprudence and Practice organised by the Comenius University in Bratislava, Faculty of Law on 21st-23rd of October 2010, Bratislava 2011.
Taubenschlag R., Gli studi di diritto romano in Polonia nel secolo XX, [w:] Gli Studi Romani nel Mondo, t. III, Roma 1936.
Wołodkiewicz W., Stanisław Wróblewski – codificatore, „Index” 1988, nr 16.
Wołodkiewicz W., Stanisław Wróblewski – kodyfikator, „Krakowskie Studia Prawnicze” 1990, nr 23.
Wołodkiewicz W., Ignacy Koschembahr-Łyskowski 1864–1945, [w:] W kręgu wielkich humanistów. Kultura antyczna w Uniwersytecie Warszawskim po I wojnie światowej, red. I. Bieżuńska-Małowist, Warszawa 1991.
Wołodkiewicz W., Ignacy Koschembahr-Łyskowski, [w:] Antichisti dell’Università di Varsavia nel Novocento, Napoli 1992, „Index” 1993, nr 21.
Wołodkiewicz W., Ignacy Koschembahr-Łyskowski – romanista, cywilista, kodyfikator, „Studia Iuridica” 1995, nr 29.
Wołodkiewicz W., Czy prawo rzymskie będzie istnieć? Uwagi na marginesie nowych prac nad reformowaniem studiów wyższych, „Palestra” 2012, nr 9–10.
Wróblewski S., O wykładach prawa rzymskiego, „Czasopismo Prawnicze i Ekonomiczne” 1900, z. 3–4.
Zabłocka M., Romanistyka polska po II wojnie światowej, Warszawa 2002.
Zabłocka M., Kształcenie jurysty XXI wieku a prawo rzymskie, „Przegląd Prawniczy Uniwersytetu Warszawskiego” 2007, nr 2.
Zabłocka M., Kilka uwag o mniej znanych „wartościach” prawa rzymskiego, [w:] O prawie i jego dziejach księgi dwie. Studia ofiarowane Profesorowi Adamowi Lityńskiemu w czterdziestopięciolecie pracy naukowej i siedemdziesięciolecie urodzin, ks. 1, Białystok – Katowice 2010.
Zabłocka M., Romanistyka polska w pierwszym dziesięcioleciu XXI wieku, Warszawa 2013.
Znamierowski Cz., O naprawie studjów prawniczych, Warszawa 1938.
Zoll F. (starszy), O wykładach prawa rzymskiego i obowiązującego prawa cywilnego w uniwersytetach austryackich, Kraków 1873.
Zoll F. (starszy), O nauce prawa rzymskiego w naszych Uniwersytetach, „Przegląd Prawa i Administracyi” 1893, nr 17.
Zoll F. (starszy), O naukowem stanowisku prawa rzymskiego po zaprowadzeniu powszechnego kodeksu cywilnego w Niemczech, „Czasopismo Prawnicze i Ekonomiczne” 1900, z. 1–2.
