Restitutio ad integrum – legal and political doctrine of the legalistic centre of the Polish political emigration in the West (1945-1990)
Keywords:
ius postliminii, state-in-exile, Polish emigrationAbstract
The article raises the subject of legal and political doctrine formed by the presidential (legalistic) centre of the postwar Polish pro-independence emigration in the West. The objective of the text is to define assumptions of the mentioned doctrine as well as to analyze conditionings of this doctrine’s reception in circumstances of the system-wide transformation of the Polish People’s Republic over the years 1988-1991. The author, in a chronologically problematic order, presents political realities and legal basics of the constitutionalizing of the emigrational “state-in-exile”, ideological, legal and political fundamentals of the emigrational doctrine as well as unsuccessful – according to the author – attempts to integrate the assumptions of this doctrine into the process of changes taking place in the country at the breakthrough of the 1980s and 1990s.
References
Instytut Polski i Muzeum im. gen. Sikorskiego, (A.5, 133).
Diariusz Rady Narodowej Rzeczypospolitej Polskiej (Londyn), 21-29 czerwca 1949, nr 4-5.
„Egzekutywa Zjednoczenia Narodowego. Dział informacji”, 27 marca 1956, nr 9/56.
Dziennik Ustaw RP.
Bierzanek R., Symonides J., Prawo międzynarodowe publiczne, wyd. 8, Warszawa 2008.
Ehrlich L., Prawo narodów, Kraków 1947.
Friszke A., Życie polityczne emigracji, Warszawa 1999.
Garlicki Ł., Polskie prawo konstytucyjne, wyd. 15, Warszawa 2011.
Gawenda J.A., Legalizm polski w świetle prawa publicznego, Londyn 1959.
Godderis I., Prawomocność czy integracja? Studia porównawcze działalności politycznej na uchodźstwie, „Pamięć i Sprawiedliwość” 2010, nr 1(15).
Habielski R., Życie społeczne emigracji, Warszawa 1999.
Historia dyplomacji polskiej, t. 5: 1939-1945, red. W. Michowicz, Warszawa 1999.
Kamocki J., Likwidacja władz na uchodźstwie w ocenie organizacji niepodległościowych w kraju [w:] Materiały do dziejów uchodźstwa niepodległościowego 1939-1990. Uzupełnienia do tomów I, II, V, VI, red. Z. Błażyński, Londyn 1996.
Kamocki J., Niepodległościowcy z okresu „Solidarności” i ich stosunek do Rządu RP na uchodźstwie, „Sowiniec” 2009, nr 34-35.
Komarnicki T., Jałtański rozbiór Polski w świetle prawa międzynarodowego, „Sprawy Międzynarodowe” (Londyn), 1948, nr 4.
Kornat M,, Problem realizmu w polskiej myśli politycznej na uchodźstwie po II wojnie światowej – pytania i tezy, „Politeja” 2013, nr 3.
Kruszewski E.S., Prawno-polityczne podstawy funkcjonowania władz Rzeczypospolitej Polskiej na uchodźstwie w latach 1939-1990, „Przegląd Polsko-Polonijny” 2011, nr 2.
Kryszak J., Literatura złej chwili dziejowej: szkice o drugiej emigracji, Warszawa 1995.
Sondel J., Ius postliminii jako podstawa uznania ciągłości I i II oraz II i III Rzeczypospolitej, [w:] Na szlakach niepodległej. Polska myśl polityczna i prawna w latach 1918-1939, red. M. Marszałek, M. Sadowski, Wrocław 2009.
Szczepanik E., Władze RP na uchodźstwie i kraj, [w:] Pomoc krajowi przez niepodległościowe uchodźstwo 1945-1990, red. Roman Lewicki, Londyn 1995.
Talmon S., Who is a legitimate government in exile? Towards normative criteria for govern-mental legitimacy in international law, [w:] The Reality of International Law. Essays in Honour of Ian Brownlie, red. G. Goodwin-Gill, S. Talmon, Oxford University Press 1999.
Tarka K., Emigracyjna dyplomacja. Polityka zagraniczna rządu RP na uchodźstwie 1945-1990, Warszawa 2003.
Tarka K., Mackiewicz i inni. Wywiad PRL wobec emigrantów, Łomianki 2007.
Turkowski R., Parlamentaryzm polski na uchodźstwie 1973-1991, Warszawa 2002.
Winczorek P., Prawo konstytucyjne Rzeczypospolitej Polskiej, wyd. 1, Warszawa 2003.
Woźniczka Z., Trzecia wojna światowa w oczekiwaniach emigracji i podziemia w kraju w latach 1944-1953, Katowice 1999.
Wybór dokumentów do dziejów polskiego uchodźstwa niepodległościowego, red. A. Suchcitz, L. Maik, W. Rojek, Londyn 1997.
Zabiełło S., O rząd i granice. Walka dyplomatyczna o sprawę polską w II wojnie światowej, Warszawa 1965.
Zakończenie działalności władz RP na uchodźstwie 1990, red. Z. Błażyński, R. Zakrzewski, Londyn 2000.
Zaleski J.J., W piątą rocznicę, [w:] Materiały do dziejów uchodźstwa niepodległościowego 1939-1990. Uzupełnienia do tomów I, II, V, VI, red. Z. Błażyński, Londyn 1996.
Ziętara P., Emigracja wobec Października. Postawy polskich środowisk emigracyjnych wobec liberalizacji w PRL w latach 1955-1957, Warszawa 2001.
Filipowicz T., Okres Przejściowy, „Wiadomości” (Londyn), 5 maja 1946, nr 5.
Hrabyk K., List legalisty do Anonima. Na ręce prof. Adama Pragiera, Nowy Jork 1956.
Günther W., O czystość doktryny, „Wiadomości” (Londyn), 16 czerwca 1946, nr 11.
Łapicki B., Rząd londyński w świetle prawa, „Państwo i Prawo” 1947, nr 5-6.
Łopatka A., O ciągłości państwa i prawa polskiego, „Myśl Socjaldemokratyczna” 1999, nr 1(29).
Mackiewicz S., Zamiatanie śladów, „Lwów i Wilno” (Londyn), 29 czerwca 1949, nr 30.
Marek K., Uwagi o niepodległości i okupacji, „Wiadomości” (Londyn), 21 czerwca 1970, nr 25(1264).
Piszczkowski T., Granice wschodnie, „Lwów i Wilno” (Londyn), 24 sierpnia 1947, nr 37.
Pragier A,, Czas teraźniejszy, Londyn 1975.
Stahl Z., Czy zadania emigracji uległy zmianie, Londyn 1967.
Stahl Z., Jeszcze o okupacji czyli od Jałty do doktryny Breżniewa, „Wiadomości” (Londyn), 19 lipca 1970, nr 29(1268).
Terlecki T., Emigracja Walki, „Wiadomości” (Londyn), 14 kwietnia 1946, nr 2.
Terlecki T., O standard moralny emigracji, „Wiadomości” (Londyn), 22 czerwca 1947, nr 25(64).
Terlecki T., Sprawy emigracji, „Wiadomości” (Londyn), 4 maja 1947, nr 18(57).
Zaremba Z., Naród na wygnaniu czy emigracja polityczna?, „Wiadomości” (Londyn), 19 października 1947, nr 42(81).