The Right to a Trial When Applying for Public Funds for Educational Tasks in the Light of the Evolution of the Case Law of Administrative Courts
Keywords:
right to a trial, court jurisdiction, education subsidy, education part of the general subvention, right to a subsidy and a subventionAbstract
In the modern history of the Polish administrative court system, an important legal issue that still needs to be clearly resolved is the jurisdiction of courts over acts and actions taken by the public administration other than administrative decisions or rulings. This issue arises in the area of the process of applying for public funds for the performance of educational tasks by public and non-public units of the system of education (with regard to the so-called education subsidies provided from the budgets of local and regional government units), as well as in the area of receiving from the state budget the educational part of the general subvention by local and regional government units themselves. The dispute concerning the jurisdiction over the determination and transfer of education subsidies, which started with the dispute over the legal nature (civil or administrative law) of the relationship arising from the education subsidy, continued for more than 20 years and was only brought to an end by the 2016 amendment to the Act on the system of education. In contrast, the analogous dispute concerning jurisdiction of courts in cases involving the determination of the value and transfer of the educational part of the general subvention to local and regional government units actually remains unresolved to this day. This paper presents an analysis of the evolution of the case law of administrative courts in the cases mentioned above. The primary purpose of this analysis was to formulate conclusions de lege ferenda, the consideration of which would lead to the real and effective exercise of their rights (including the constitutional right to a trial) by the bodies that run public or non-public units of the system of education, as well as by local and regional government units.
References
Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz.U. 1997 nr 78, poz. 483, z późn. zm.) [Constitution of the Republic of Poland of April 2, 1997 (The Journal of Laws 1997 no. 78, item 483, as amended)].
Konwencja o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, sporządzona w Rzymie dnia 4 listopada 1950 r. (Dz.U. 1993 nr 61, poz. 284, z późn. zm.) [Convention for the Protection of Human Rights and Fundamental Freedoms, Rome, November 4, 1950 (The Journal of Laws 1993 no. 61, item 284, as amended)].
Ustawa z dnia 5 stycznia 1991 r. – Prawo budżetowe (Dz.U. 1993 nr 72, poz. 344, z późn. zm.) [Act of January 5, 1991. – Budget Law (The Journal of Laws 1993 no. 72, item 344, as amended).
Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (t.j. Dz.U. 2021, poz. 1915, z późn. zm.) [Act of September 7, 1991 on the Educational System (consolidated text: The Journal of Laws 2021, item 1915, as amended)].
Ustawa z dnia 26 listopada 1998 r. o finansach publicznych (t.j. Dz.U. 2003 nr 15, poz. 148, z późn. zm.) [Act of November 26, 1998 on Public Finances (consolidated text: The Journal of Laws 2003 no. 15, item 148, as amended)].
Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz.U. 2022, poz. 329, z późn.zm.) [Act of August 30, 2002. Law on Proceedings Before Administrative Courts (consolidated text: The Journal of Laws 2022, item 329, as amended)].
Ustawa z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz.U. 2020, poz. 1057) [Act of April 24, 2003 on Public Benefit Activity and Voluntary Work (The Journal of Laws 2020, item 1057)].
Ustawa z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (t.j. Dz.U. 2021, poz. 1672, z późn. zm.) [Act of November 13 2003, on Revenues of Local Government Units (consolidated text: The Journal of Laws 2021, item 1672, as amended)].
Ustawa z dnia 27 października 2017 r. o finansowaniu zadań oświatowych (t.j. Dz.U. 2022, poz. 2082, z późn. zm.) [Act of October 27, 2017 on the Financing of Educational Tasks (consolidated text: The Journal of Laws 2022, item 2082, as amended)].
Ustawa z dnia 13 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa (Dz.U. 2022, poz. 583 z późn. zm.) [Act of March 13, 2022 on Assistance to Citizens of Ukraine in Connection with the Armed Conflict on the Territory of Ukraine (The Journal of Laws 2022, item 583, as amended)].
Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 9 czerwca 1998 r., syg. K 28/97, OTK 1998, nr 4, poz. 50 [The Judgment of the Constitutional Tribunal of June, 9 1998, file no. K 28/97, OTK 1998, no. 4, item 50].
Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 17 października 2000 r., syg. SK 5/99, OTK ZU nr 7/2000, poz. 254 [The Judgment of the Constitutional Tribunal of October, 17 2000, file no. SK 5/99, OTK ZU no. 7/2000, item 254].
Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 8 listopada 2001 r., syg. P 6/01, OTK 2001, nr 8, poz. 248 [The Judgment of the Constitutional Tribunal of November, 8 2001, file no. P 6/01, OTK 2001, no. 8, item 248].
Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 29 czerwca 2010 r., syg. P 28/09, OTK-A 2010, nr 5, poz. 52 [The Judgment of the Constitutional Tribunal of June, 29 2010, file no. P 28/09, OTK-A 2010, no. 5, item 52].
Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 18 października 2011 r., syg. SK 39/09, OTK-A 2011, nr 8, poz. 84 [The Judgment of the Constitutional Tribunal of October, 18 2011, file no. SK 39/09, OTK-A 2011, no. 8, item 84].
Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 30 października 2012 r., syg. SK 20/11, OTK-A 2012, nr 9, poz. 110 [The Judgment of the Constitutional Tribunal of October, 18 2011, file no. SK 39/09, OTK-A 2011, no. 8, item 84].
Orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego z dnia 8 kwietnia 1997 r., syg. K 14/96, OTK ZU nr 2/1997, poz. 16 [The Judgment of the Constitutional Tribunal of April, 8 1997, file no. K 14/96, OTK ZU no. 2/1997, item 16].
Postanowienie Trybunału Konstytucyjnego z 6 lipca 2004 r., syg. Ts 59/03, OTK ZU nr 3/B/2004, poz. 176 [The Order of the Constitutional Tribunal of July 6, 2004, file no. Ts 59/03, OTK ZU No 3/B/2004, item 176].
Wyrok Sądu Najwyższego z 3 stycznia 2007 r., syg. IV CSK 312/06 [The Judgment of the Supreme Court of January, 3 2007, file no. IV CSK 312/06], https://www.sn.pl/wyszukiwanie/SitePages/orzeczenia.aspx?ItemSID=11261-8dcfa950-a611-4756-8f8a-7df105220758&ListName=Orzeczenia2&Sygnatura=IV+CSK+312%2f06.
Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 24 marca 2009 r., syg. II GSK 284/08 [The Judgment of the Supreme Administrative Court of March, 24 2009, file no. II GSK 284/08].
Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 24 listopada 2016 r., syg. II GSK 954/15 [The Judgment of the Supreme Administrative Court of November, 24 2016, file no. II GSK 954/15].
Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 12 lipca 2018 r., syg. I GSK 2313/18 [The Judgment of the Supreme Administrative Court of July, 12 2018, file no. I GSK 2313/18].
Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 19 czerwca 2019 r., syg. I GSK 613/19 [The Judgment of the Supreme Administrative Court of June, 19 2019, file no. I GSK 613/19].
Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 30 czerwca 2020 r. syg. I GSK 629/20 [The Judgment of the Supreme Administrative Court of June, 30 2019, file no. I GSK 629/20].
Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 24 czerwca 2022 r. syg. I GSK 1592/21 [The Judgment of the Supreme Administrative Court of June, 24 2022, file no. I GSK 1592/21].
Postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego z 14 stycznia 2009 r., syg. II GPS 7/08 [The Order of the Supreme Administrative Court of January, 14 2009, file no. II GPS 7/08].
Postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego z 11 kwietnia 2012 r., syg. II GSK 562/12 [The Order of the Supreme Administrative Court of April, 11 2012, file no. II GSK 562/12].
Postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego z 27 marca 2013 r., syg. II GSK 321/13 [The Order of the Supreme Administrative Court of March, 27 2012, file no. II GSK 321/13].
Postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego z 25 lutego 2014 r., syg. II GSK 304/14 [The Order of the Supreme Administrative Court of February, 25 2014, file no. II GSK 304/14].
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z 29 września 2011 r., syg. I SA/Po 392/11 [The Judgment of the Voivodeship Administrative Court in Poznan of September, 29 2011, file no. I SA/Po 392/11].
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z 13 marca 2012 r., syg. III SA/Kr 183/11 [The Judgment of the Voivodeship Administrative Court in Cracow of March, 13 2012, file no. III SA/Kr 183/11].
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku z 13 lutego 2013 r., syg. I SA/Bk 6/13 [The Judgment of the Voivodeship Administrative Court in Bialystok of February, 13 2013, file no. I SA/Bk 6/13].
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z 19 lutego 2013 r., syg. I SA/Kr 1955/12 [The Judgment of the Voivodeship Administrative Court in Cracow of February, 19 2013, file no. I SA/Kr 1955/12].
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie z 27 lutego 2013 r., syg. I SA/Lu 968/12 [The Judgment of the Voivodeship Administrative Court in Lublin of February, 27 2013, file no. I SA/Lu 968/12].
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z 5 czerwca 2013 r., syg. I SA/Gd 330/13 [The Judgment of the Voivodeship Administrative Court in Gdansk of June, 5 2013, file no. I SA/Gd 330/13].
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z 6 sierpnia 2013 r., syg. I SA/Gd 617/13 [The Judgment of the Voivodeship Administrative Court in Gdansk of August, 6 2013, file no. I SA/Gd 617/13].
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku z 16 kwietnia 2014 r., syg. I SA/Bk 110/14 [The Judgment of the Voivodeship Administrative Court in Bialystok of April, 16 2014, file no. I SA/Bk 110/14].
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z 17 stycznia 2019 r., syg. III SA/Wr 571/18 [The Judgment of the Voivodeship Administrative Court in Wroclaw of January, 17 2019, file no. III SA/Wr 571/18].
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 5 listopada 2019 r., syg. V SA/Wa 1844/18 [The Judgment of the Voivodeship Administrative Court in Warsaw of November, 5 2019, file no. V SA/Wa 1844/18].
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 15 kwietnia 2021 r., syg. VIII SA/Wa 240/21 [The Judgment of the Voivodeship Administrative Court in Warsaw of April, 15 2021, file no. VIII SA/Wa 240/21].
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z 9 marca 2021 r., syg. I SA/Kr 696/20 [The Judgment of the Voivodeship Administrative Court in Kraków of March, 9 2021, file no. I SA/Kr 696/20].
Postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 12 stycznia 2012 r., syg. V SA/Wa 2235/11 [The Order of the Voivodeship Administrative Court in Warsaw of January, 12 2012, file no. V SA/Wa 2235/11].
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku z 9 listopada 2007 r., syg. I SA/Bk 456/07 [The Judgment of the Voivodeship Administrative Court in Bialystok of November, 9 2007, file no. I SA/Bk 456/07].
Bogusławski A., Oświata i kultura w wydatkach samorządów powiatowych [Education and Culture in the Expenditures of County Governments], „Samorząd” [“Local Government”] 1931/42.
Ciałkowski R., Gospodarka budżetowa organów lokalnych w Polsce (1918-1990) [Budgetary Management of Local Authorities in Poland (1918-1990)], Katowice 1991.
Garlicki L., Zubik M. (ed.), Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz. Tom II [Constitution of the Republic of Poland. Commentary. Volume II], 2nd edition, Warszawa 2016.
Kosonoga J., Nienależyta obsada sądu jako przesłanka uchylenia orzeczenia [An Improperly Selected Court as Grounds for Reversing a Judgment], „Białostockie Studia Prawnicze” [“Bialystok Legal Studies”] 2018, vol. 23, no. 1.
Kubiak A., Konstytucyjna zasada prawa do sądu w świetle orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego [The Constitutional Principle of the Right to Court in the Light of the Case law of the Constitutional Tribunal], Łódź 2006.
Ostrowska A., Samorządowe prawo dotacyjne. Dotacje jako wydatki jednostek samorządu terytorialnego [Local Government Subsidy Law. Subsidies as Expenditures of Local Government Units], Warszawa 2018.
Pest P., Konstrukcja prawna subwencji ogólnej w polskich regulacjach prawnych dochodów jednostek samorządu terytorialnego [Legal Construction of the General Subvention in the Polish Legal Regulations of Income of Local Government Units], Wrocław 2018.
Safjan M., Bosek L. (ed.), Komentarz do art. 1-86 [Commentary on Articles 1-86], [in:] Konstytucja RP. Tom I [The Constitution of the Republic of Poland. Volume I], Warszawa 2016.
Salachna J.M. (ed.), Budżet samorządowy i wieloletnia prognoza finansowa – projektowanie, wykonywanie, sprawozdawczość [Local Government Budget and Multiannual Financial Forecast – Design, Implementation, Reporting], Gdańsk 2014.
Sarnecki P., [in:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz. Tom II [Constitution of the Republic of Poland. Commentary. Volume II], 2nd edition, ed. L. Garlicki, M. Zubik, Warszawa 2016.
Trykozko R., Ustawa o finansach publicznych. Komentarz dla jednostek samorządu terytorialnego [The Public Finance Act. Commentary for Local Government Units], Warszawa 2007.
Wyporska-Frankiewicz J., Publicznoprawne formy działania administracji o charakterze dwustronnym [Public Law Forms of Administration of a Bilateral Nature], Warszawa 2009.
Zawadzki A.W., Finanse samorządu terytorialnego w latach 1918-1939 [Local Government Finances 1918-1939], Warszawa 1971.
Edukacja w II Rzeczpospolitej [Education in the Second Polish Republic], https://niepodlegla.gov.pl/o-niepodleglej/edukacja-w-ii-rzeczypospolitej/.
Sprawozdanie z działalności regionalnych izb obrachunkowych i wykonania budżetu przez jednostki samorządu terytorialnego w 2022 r. [Report on the Activities of the Regional Chambers of Auditors and Budget Execution by Local Authorities in 2022], Warszawa 2023, https://rio.gov.pl/153/24/sprawozdanie-krrio-za-2022-rok.html.
Środki z Funduszu Pomocy dla jednostek samorządu terytorialnego na dodatkowe zadania oświatowe, Ministerstwo Finansów, https://www.gov.pl/web/finanse/wyjasnienia-dotyczace-srodkow-z-funduszu-pomocy-dla-jednostek-samorzadu-terytorialnego-na-dodatkowe-zadania-oswiatowe.
Downloads
Published
Issue
Section
License
Copyright (c) 2023 Miscellanea Historico-Iuridica
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.
