Transferring the Conducting of the Review of Public Administration to a Common Court as a Departure from the Cognition of Administrative Courts on the Example of the Court of Competition and Consumer Protection
Keywords:
antitrust court, liberalization, competitionAbstract
The goal of the article is to present the historical development of the exception from the rule of the court administration review by administrative courts, which is the transference of its conducting to the Antitrust Court (currently the Court of Competition and Consumer Protection). The additional goal is to answer the question of the grounds of the transference to a popular court the jurisdiction in antitrust cases, and then in regulatory cases. Two theses were formulated by the authors. The first thesis states that the Polish antitrust court model were based on the liberalization processes. The second thesis assumes that, despite faulty solutions in the procedural area, the functioning of the jurisdiction of the Court of Competition and Consumer Protection contributed to the development of competitive economy in Poland. The authors begin their consideration with the Act from 17th March 1921. The Constitution of the Republic of Poland (the so-called March Constitution) and the Act of 3rd August 1922 on the Supreme Administrative Tribunal. In addition, they analyze the liberalization processes that took place in Poland after the changes of 1989. The second part covers the genesis of the Competition and Consumer Protection Court, the evolution of the jurisdiction of the Antimonopoly Court from 1990 to 2017 and the analysis of the issue of hybrid appeal proceedings. In this part, the authors refer to draft laws, transcripts of the sittings of the Sejm of the Republic of Poland and analyze the statistics of the case law of the Court of Competition and Consumer Protection from 1992 to 2020. The deliberation shall be based on legal regulations and scientific papers. The analysis shall focus on the proposed bills and on the related legislative process. The following methods were applied in the article: dogmatic-legal and analytic-synthetic.
References
Ustawa z dnia 17 marca 1921 r. – Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. 1921 nr 44, poz. 267).
Ustawa z dnia 3 sierpnia 1922 r. o Najwyższym Trybunale Administracyjnym (Dz.U. 1922 nr 67, poz. 600).
Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 27 października 1932 r. o Najwyższym Trybunale Administracyjnym (Dz.U. 1932 nr 94, poz. 806).
Ustawa konstytucyjna z dnia 23 kwietnia 1935 r. (Dz.U. 1935 nr 30, poz. 227).
Ustawa z dnia 28 lipca 1939 r. – Prawo o sądach ubezpieczeń społecznych (Dz.U. 1939 nr 71, poz. 476).
Konstytucja Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej uchwalona przez Sejm Ustawodawczy w dniu 22 lipca 1952 r. (Dz.U. 1952 nr 33, poz. 232).
Ustawa z dnia 31 stycznia 1980 r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym oraz o zmianie ustawy – Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U. 1980 nr 4, poz. 8).
Ustawa z dnia 28 stycznia 1987 r. o przeciwdziałaniu praktykom monopolistycznym w gospodarce narodowej (Dz.U. 1987 nr 3, poz. 18).
Ustawa z dnia 24 lutego 1990 r. o przeciwdziałaniu praktykom monopolistycznym (Dz.U. 1990 nr 14 poz. 188).
Ustawa z dnia 11 maja 1995 r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym (Dz.U. 1995 nr 74, poz. 368).
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz.U. 1997 nr 78 poz. 483).
Ustawa z dnia 10 kwietnia 1997 r. – Prawo energetyczne (Dz.U. 1997 nr 54, poz. 348).
Ustawa z dnia 10 kwietnia 1997 r. – Prawa energetyczne (tj. Dz.U. 2022 poz. 1385).
Ustawa z dnia 27 czerwca 1997 r. o transporcie kolejowym (Dz.U. 1997 nr 96, poz. 591).
Ustawa z dnia 21 lipca 2000 r. – Prawo telekomunikacyjne (Dz.U. nr 73, poz. 852).
Ustawa z dnia 8 grudnia 2000 r. o zmianie ustawy o szkolnictwie wyższym, ustawy o wyższych szkołach zawodowych, ustawy o transporcie kolejowym i ustawy o usługach turystycznych oraz ustawy – Kodeks postępowania cywilnego, ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych i ustawy o działach administracji rządowej – w związku z dostosowaniem do prawa Unii Europejskiej (Dz.U. 2000 nr 122, poz.1314).
Ustawa z dnia 25 lipca 2002 r. – Prawo o ustroju sądów administracyjnych (tj. Dz.U. 2022, poz. 2492).
Ustawa z dnia 5 lipca 2002 r. o zmianie ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów, ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz.U. nr 129, poz. 1102).
Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tj. Dz.U. 2023, poz. 1634).
Ustawa z dnia 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym (Dz.U. 2003 nr 86, poz. 789).
Ustawa z dnia 12 czerwca 2003 r. – Prawo pocztowe (Dz.U. 2003 nr 130, poz. 1188).
Ustawa z dnia 2 marca 2000 r. o ochronie niektórych praw konsumentów oraz odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny (Dz.U. 2000 nr 22, poz. 271).
Ustawa z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (tj. Dz.U. 2023, poz. 537).
Ustawa z dnia 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym (tj. Dz.U. 2023, poz. 1786).
Ustawa z dnia 16 lipca 2004 r. – Prawo telekomunikacyjne (tj. Dz.U. 2022, poz. 1648).
Ustawa z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów (tj. Dz.U. 2023, poz. 1689).
Ustawa z 16 września 2011 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. nr 233, poz. 1381).
Ustawa z dnia 23 listopada 2012 r. – Prawo pocztowe (tj. Dz.U. 2023, poz. 1640).
Ustawa z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach (tj. Dz.U. 2023, poz. 519).
Ustawa z dnia 5 sierpnia 2015 r. o zmianie ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. 2015, poz. 1634).
Ustawa z dnia 27 października 2017 r. o zmianie ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. 2017, poz. 2180)
Ustawa z dnia 17 listopada 2021 r. o przeciwdziałaniu nieuczciwego wykorzystywania przewagi kontraktowej w obrocie produktami rolnymi i spożywczymi (tj. Dz.U. 2023, poz. 1773).
Rządowy projekt ustawy o przeciwdziałaniu praktykom monopolistycznym w gospodarce narodowej, IX kadencja Sejmu PRL, druk nr 36, Uzasadnienie, https://bs.sejm.gov.pl/exlibris/aleph/a22_1/apache_media/QSD3XJ5BAQGJ5F9RS6P37MVMUDL4FS.pdf.
X kadencja Sejmu RP 22 posiedzenie stenogram z dnia 24.02.1990 r. str. 369 i n. Poseł sprawozdawca Anna Dynowska, https://orka2.sejm.gov.pl/StenogramyX.nsf/0/64F851FF3CC2A1B7C1257D20002CC70D/$file/022_000007545.pdf.
Wypowiedź Posła Sprawozdawcy Karola Działoszyńskiego, 3 kadencja, 76 posiedzenie, 2 dzień (28.04.2000) 18 punkt porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Transportu i Łączności o rządowym projekcie ustawy Prawo telekomunikacyjne (druki nr 943 i 1855), https://orka2.sejm.gov.pl/Debata3.nsf/118b9e577f3fceeac125746d0030d0fa/1044ead1923ca8c7c125749c003fd30f?OpenDocument.
Rządowy projekt ustawy o dostosowaniu do prawa Unii Europejskiej ustawy o szkolnictwie wyższym, ustawy o wyższych szkołach zawodowych, ustawy o transporcie kolejowym i ustawy o usługach turystycznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw – druk 2089, Uzasadnienie, s. 7, https://orka.sejm.gov.pl/proc3.nsf/opisy/2089.htm.
Wypowiedź posła sprawozdawcy Bogusława Liberadzkiego 3 kadencja, 88 posiedzenie, 2 dzień (12.10.2000), Sprawozdanie komisji nadzwyczajnej - Komisji Prawa Europejskiego o rządowym projekcie ustawy o dostosowaniu do prawa Unii Europejskiej ustawy o szkolnictwie wyższym, ustawy o wyższych szkołach zawodowych, ustawy o transporcie kolejowym i ustawy o usługach turystycznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (druki nr 2089, 2089-A i 2229), https://orka2.sejm.gov.pl/Debata3.nsf/118b9e577f3fceeac125746d0030d0fa/2851e17b3c6c0de9c125749d0036216e?OpenDocument.
Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy ochronie konkurencji i konsumentów, ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji oraz ustawy – kodeks postępowania cywilnego – druk nr 366, https://orka.sejm.gov.pl/Druki4ka.nsf/($vAllByUnid)/F0F09CAE9DA82C48C1256B9E00299D75/$file/366.pdf.
Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków oraz niektórych innych ustaw, druk 1905, Uzasadnienie, s. https://orka.sejm.gov.pl/Druki8ka.nsf/0/32ED3787C0ACB430C12581B6005FED95/%24File/1905.pdf.
Uzasadnienie rządowego projektu ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów oraz niektórych innych ustaw – druk sejmowy nr 3662, https://orka.sejm.gov.pl/Druki7ka.nsf/0/57BB3F7DA2124E0FC1257E8200440367/%24File/3662.pdf.
Baur J.F., Prizsche K.U., Klauer S., Ownership unbundling, Wesen und Vereibarkeit mit Europarecht und Verfassunggs recht, Baden-Baden 2006.
Bernatt M., Sprawiedliwość proceduralna w postępowaniu przed organem ochrony konkurencji, Warszawa 2011.
Bernatt M., Skoczny T., Publicznoprawne wdrażanie reguł konkurencji w Polsce. Czas na zmiany?, [w:] Europeizacja publicznego prawa gospodarczego, red. H. Gronkiewicz-Waltz, K. Jaroszyński, Warszawa 2011.
Będkowski-Kozioł M., Wpływ amerykańskiej doktryny „essential facilities” na rozwój europejskiego prawa antymonopolowego. Zarys poglądów na tle doktryny niemieckiej, „Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego” 2000, nr 12.
Błachucki M., Rola i właściwość sądów powszechnych i administracyjnych w sprawach antymonopolowych w świetle najnowszego orzecznictwa i zmian normatywnych, „Studia prawnicze” 2017, z. 3.
Błachucki M., Sądownictwo antymonopolowe w Polsce — historia i ustrój, Warszawa 2011.
Błachucki M., Właściwość sądów administracyjnych i sądów powszechnych w sprawach antymonopolowych, [w:] Aktualne problemy rozgraniczenia właściwości sądów administracyjnych i powszechnych, red. M. Błachucki, T. Górzyńska, Warszawa 2011.
Błaszczyk B., Mapa sektora publicznego w Polsce jako wynik polityki prywatyzacyjnej. Przedsiębiorstwa sektora prywatnego i publicznego w Polsce (1999-2005), „Zeszyty BRE Bank – CASE” 2007, nr 89.
Chołodecki M., Kontrola sądowa decyzji Prezesa Urzędu Komunikacji Elektronicznej, Warszawa 2013.
Day J., Essential facilities in The European Union: Bronner and Beyond, “Columbia Journal of European Law” 2004, Vol. 10, Issue 3.
Ezrachi A., Competition and Antitrust Law: A Very Short Introduction, Oxford 2021.
Frey R., Odwołanie od decyzji w sprawach administracyjnych przekazywanych do rozpatrzenia w postępowaniu cywilnym na przykładzie odwołania od decyzji w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych, „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio G (Ius)” 2020 , nr 1.
Frey R., Odwołanie od decyzji Prezesa UTK, [w:] Dostęp do ochrony prawnej w postępowaniu cywilnym, red. K. Flaga-Gieruszyńska, R. Flejszar, E. Marszałkowska-Krześ, Warszawa 2021.
Gerber D., Competition Law and Antitrust, Oxford 2020.
Iserzon E., Prawo administracyjne. Podstawowe instytucje, Warszawa 1968
Jankowski Ł., [w:] Prawo energetyczne. Ustawa o odnawialnych zródłach energii. Ustawa o rynku mocy. Komentarz, red. M. Czarnecka, T. Ogłódek, Warszawa 2020.
Jóźwik B., Transformacja i rozwój gospodarczy w państwach Europy Środkowej i Wschodniej, „Rocznik Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej. Transformacja, integracja i kryzysy w Europie Środkowej i Wschodniej” 2016, z. 5.
Judicial enforcement of competition law, OECD, Paryż 1997.
Jurkowska-Gomułka A., Publiczne i prywatne egzekwowanie zakazów praktyk ograniczających konkurencję, Warszawa 2013.
Krzykowski M., Zasada dostępu stron trzecich w prawie energetycznym Unii Europejskiej i Polski, Warszawa 2013.
Langrod J.S., Zarys sądownictwa administracyjnego: ze szczególnym uwzględnieniem sądownictwa administracyjnego w Polsce, Warszawa 1925.
Majcher J., Dostęp do urządzeń kluczowych w niezależnych regulacjach sektorowych, „Problemy zarządzania” 2004, nr 3(5).
Malec D., Najwyższy Trybunał Administracyjny 1922–1939. Rozważania z dziejów sądownictwa administracyjnego w Polsce, w: XXV-lecie Naczelnego Sądu Administra- cyjnego na tle dziejów sądownictwa administracyjnego w Polsce, pod red. M. Sawickiej-Jezierczuk, Warszawa 2005.
Matuszczak A., Ocena prywatyzacji z różnych punktów widzenia na przykładzie Polski, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Współczesne Problemy Ekonomiczne” 2015, nr 11.
Mąkosa M., Sądownictwo administracyjne w Polsce do 1939 roku. Geneza – Ustrój – Funkcjonowanie, Radom 2014.
Miller R., Promoting Economically Efficient Use of, and Investment in, Infrastructure in Australia: The Role of the 'Essential Facilities' Regime (June 1, 2016), https://ssrn.com/abstract=2787598.
Mollers T., Enforcement of Competition Law in Europe, Cambridge 2008.
Muras Z., [w:] Prawo energetyczne. Komentarz, red. M. Swora, Z. Muras, Warszawa 2010.
Ostrowski F., Wprowadzanie unbundlingu własnościowego w sektorze energetycznym w drodze wydawanych przez Komisję Europejską decyzji zobowiązujących – próba oceny, „Internetowy Kwartalnik Antymonopolowy i Regulacyjny” 2013, nr 6.
Seelen Ch.M., The Essential Facilities Doctrine: What Does It Mean To Be Essential?, 80 Marq. L. Rev. 1117 (1997), http://scholarship.law.marquette.edu/mulr/vol80/iss4/6.
Stankiewicz R., Likwidacja procedur hybrydowych – krok w dobrym kierunku czy szkodliwy dogmatyzm?, [w:] Aktualne problemy rozgraniczenia właściwości sądów administracyjnych i powszechnych, red. M. Błachucki, T. Górzyńska, Warszawa 2011.
Study on judges’ training needs in the field of European competition law. Final report, ERA, EJTN, Ecorys, Luksemburg 2016.
Szarzec K., Przedsiębiorstwa Państwowe w Krajach Europy Środkowo-Wschodniej, „Studia Ekonomiczne. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach” 2016, nr 260.
Szydło M., Unbundling własnościowy (ownership unbundling) jako instrument regulacyjny w sektorze energetycznym, cz. 1, „Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego” 2007, nr 2.
Ślązak R., Ocena procesu i efektów prywatyzacji w Polsce w perspektywie budżetowej i społecznej, „Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej Seria: Organizacja i Zarządzanie” 2017, z. 105.
Zadrożniak H.E., Postępowanie w sprawach z zakresu regulacji energetyki – wybrane dylematy oraz postulaty de lege ferenda, „Energetyka” 2011, nr 6.
Zalewska M., Amerykańska koncepcja w unijnym prawie – essential facilities doctrine, „Adam Mickiewicz University Law Review” 2013, nr 2.
Żebryk K., Wpływ unbundlingu na działalność polskich elektroenergetycznych przedsiębiorstw sieciowych, „internetowy Kwartalnik Antymonopolowy i Regulacyjny” 2018, nr 3.
Downloads
Published
Issue
Section
License
Copyright (c) 2023 Miscellanea Historico-Iuridica
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.
