The Territorial Government Auditing Union in Interwar Poland
Keywords:
Territorial Government Auditing Union, Second Polish Republic, self-government unionsAbstract
On 24 Oct. 1934 the President of Poland issued an ordinance concerning the Territorial Government Auditing Union (Związek Rewizyjny Samorządu Terytorialnego – ZRST). It was assumed that reasonable control would make it possible to prevent wasteful and ineffective economic undertakings of local governments. The Union’s operations were supervised by the Minister of Internal Affairs. ZRST was responsible for inspecting financial and economic operations of local governments, as well as municipal plants, enterprises, institutions and companies in terms of their formal compliance and usefulness (in particular from the viewpoint of cost-effectiveness required from the public economy sector). In connection with its surveillance duties ZRST carried out large-scale activities focusing on providing instruction, advice and guidance related to the financial and economic operation of local governments.
References
Ustawa z dnia 11 sierpnia 1923 r. o tymczasowym uregulowaniu finansów komunalnych (t.j. z 28 IX 1932 r.; Dz.U. nr 106, poz. 884).
Ustawa z dnia 20 grudnia 1932 r. o obniżeniu oprocentowania i o przedłużeniu okresów umorzenia wierzytelności długoterminowych, zabezpieczających listy zastawne i obligacje, oraz wydanych na podstawie tych wierzytelności listów zastawnych i obligacji (Dz.U. nr 115, poz. 950).
Ustawa z dnia 17 marca 1932 r. o zmianie niektórych przepisów ustaw dotyczących finansów komunalnych (Dz.U. nr 25, poz. 223).
Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 24 października 1934 r. o poprawie gospodarki i finansów związków samorządowych (Dz.U. nr 94, poz. 846).
Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 27 października 1932 r. o dochodzeniu roszczeń pieniężnych i egzekucji należności pieniężnych, opartych na tytułach prywatno-prawnych, przypadających od związków samorządowych (Dz.U. nr 94, poz. 809).
Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 24 października 1934 r. o Związku Rewizyjnym Samorządu Terytorialnego (Dz.U. nr 94, poz. 847).
Dekret z dnia 30 listopada 1945 r. o zniesieniu Związku Rewizyjnego Samorządu Terytorialnego (Dz.U. nr 57, poz. 323).
Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 24 kwietnia 1935 r. wydane w porozumieniu z Ministrami: Skarbu, Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego, Rolnictwa i Reform Rolnych, Przemysłu i Handlu, Komunikacji oraz Opieki Społecznej w sprawie statutu Związku Rewizyjnego Samorządu Terytorialnego (Dz.U. nr 34, poz. 244).
Pismo okólne Ministerstwa Spraw Wewnętrznych z dnia 14 września 1935 r.o udziale centralnych zrzeszeń samorządowych w akcji oddłużania związków samorządowych (Dz.Urz. MSW nr 30, poz. 163).
Okólnik Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 30 grudnia 1936 r. w sprawie Instytutu Komunalnego w Warszawie i organizowanych przezeń kursów dla pracowników samorządowych (Dz.Urz. MSW nr 37, poz. 255).
Okólnik Ministerstwa Skarbu z dnia 27 sierpnia 1935 r. w sprawie współpracy ze Związkiem Rewizyjnym Samorządu Terytorialnego (Dz.Urz. MS nr 24, poz. 543).
Okólnik Ministerstwa Spraw Wewnętrznych z dnia 9 grudnia 1935 r. o współdziałaniu Ministerstwa Spraw Wewnętrznych ze Związkiem Rewizyjnym Samorządu Terytorialnego (Dz.Urz. MSW nr 39, poz. 219).
Okólnik Prezesa Związku Rewizyjnego Samorządu Terytorialnego z dnia 8 lutego 1937 r. w sprawie charakteru ekspertyz techniczno-gospodarczych, organizowanych przez Związek Rewizyjny Samorządu Terytorialnego (Dz.Urz. MSW nr 6, s. 95).
Brzeziński W., Współdziałanie Związku Rewizyjnego Samorządu Terytorialnego z innymi czynnikami kontroli samorządu, „Samorząd Terytorialny” 1938, nr 3.
Działalność Związku Rewizyjnego Samorządu Terytorialnego w r. 1937/38, „Samorząd Terytorialny” 1938, nr 1 i 2.
Działalność Związku Rewizyjnego Samorządu Terytorialnego w r. 1938/39, „Samorząd Terytorialny 1939, z. 1.
Hartleb-Wojciechowska Z., Kontrola własna jako podstawowe zagadnienia samorządu, „Samorząd Terytorialny” 1935, nr 1 i 2.
Jaroszyński M., Ustawa z 23 marca 1933 r. o częściowej zmianie ustroju samorządu terytorialnego, „Samorząd Terytorialny” 1933, nr 1–2.
Krzaczek M., Działalność Studium Administracji Komunalnej i Instytutu Komunalnego (1927–1939), „Zeszyty Naukowe Instytutu Administracji WSP w Częstochowie. Seria Gubernaculum et Administratio” 2002, z. II.
Kumaniecki K.W., Ustrój samorządu terytorialnego [w:] K.W. Kumaniecki, J.S. Langrod, W.S. Wacholz, Zarys ustroju, postepowania i prawa administracyjnego w Polsce, Kraków – Warszawa 1939.
Landau Z., Kryzys finansowy w Polsce w latach 1930–1935, „Finanse” 1969, nr 10.
Niemski K., Gospodarka finansowa samorządu terytorialnego i kredyt komunalny w Polsce, Łódź 1946.
Rocznik Polityczny i Gospodarczy 1937 r., Warszawa 1938.
Rocznik Polityczny i Gospodarczy, Warszawa 1939.
Ruśkowski E., Uwagi o byłym i aktualnym kryzysie finansów samorządu terytorialnegow Polsce, [w:] O prawie i jego dziejach księgi dwie. Studia ofiarowane Profesorowi Adamowi Lityńskiemu w czterdziestopięciolecie pracy naukowej i siedemdziesięciolecie urodzin, Księga II, Białystok – Katowice 2010.
Skodlarski J., Zarys historii gospodarczej Polski, Warszawa – Łódź 2000.
Sprawozdanie Centralnej Komisji Oszczędnościowo – Oddłużeniowej dla Samorządu. Oddłużenie samorządu terytorialnego, Warszawa 1937.
Weinfeld I., Skarbowość polska, Warszawa 1934.
Witkowski A., Akcja na rzecz poprawy gospodarki i finansów samorządu terytorialnego w Polsce, w latach 1934–1937, „Rzeszowskie Studia Prawnicze” 2011, nr 1.
Zawadzki A.W., Finanse samorządu terytorialnego w latach 1918–1939, Warszawa 1971.
