Instytucje demokracji bezpośredniej w państwach autorytarnych w międzywojennej Europie
Ключевые слова:
państwo autorytarne, konstytucja, referendum, demokracja bezpośredniaАннотация
The aim of the paper is to present direct democracy institutions provided for in the constitutions of authoritarian states in pre-war Europe, or applied in practice by authoritarian states. Such institutions were included in the constitutions created by authoritarian governments in Lithuania (1928), Austria (1934) and Estonia (1937) or used in practice: in Portugal (1933), Greece (1935), Estonia (1936) and Romania (1938). Two authoritarian states included in their constitutions provisions on opinion–giving and law–giving referenda. These were Austria (1934) and Estonia (1937). However, these provisions had never been applied in practice. Seeking the genesis of the phenomenon described in the paper, it is necessary to go back to the start of the 19th century and point to the reign of Napoleon Bonaparte, initially as First Consul and then Emperor of France. The nature of these republican and subsequently imperial plebiscytes was clearly anti-parlamentary and anti-democratic.
Библиографические ссылки
Bonarek J., Czekalski T., Sprawski S., Turlej S., Historia Grecji, Kraków 2005.
Baszkiewicz J., Powszechna historia ustrojów państwowych, wyd. 2, Gdańsk 2001.
Demel J., Historia Rumunii, wyd. 2 popr. i uzup., Warszawa 1986.
Gembarzewski L., Nowe konstytucje. Konstytucja austriacka, „Biuletyn Urzędniczy” 1934, nr 5-6 i nr 7-8.
Gembarzewski L., Nowe konstytucje. Konstytucja Estonii, „Biuletyn Urzędniczy” 1938, nr 7-8.
Gembarzewski L., Nowe konstytucje. Konstytucja litewska, „Biuletyn Urzędniczy” 1938, nr 5-6.
Gembarzewski L., Nowe konstytucje. Konstytucja Portugalii, „Biuletyn Urzędniczy” 1935, nr 5-6.
Hermano Soraiva J., Krótka historia Portugalii, Kraków 2000.
Konstytucja Litwy, red. L. Garlicki, Warszawa 2006.
Konstytucje Finlandii, Włoch, Niemieckiej Republiki Federalnej i Francji, red. A. Burda, M. Rybicki, Wrocław 1971.
Kozeński J., Historia Austrii 1918-1968, Poznań 1970.
Makowski J., Nowe konstytucje, Warszawa 1925.
Miller A., Nowa konstytucja państwa litewskiego, Warszawa 1930.
Ochmański J., Historia Litwy, Warszawa 1982.
Oliveira Marques A. de, Historia Portugalii, Warszawa 1987.
Romer M., Organizacja władzy politycznej w rozwoju konstytucyjnym Republiki Litewskiej, Wydawnictwa Grup Polskich Porozumień Prawniczych z Zagranicą, Warszawa 1939, zeszyt 4.
Tanty M., Bałkany w XX wieku Dzieje polityczne, Warszawa 2003.
Uluots J., Rozwój konstytucyjny Estonii ze specjalnym uwzględnieniem roli prezydenta republiki [w:] Państwa bałtyckie, Wydawnictwa Grup Polskich Porozumień Prawniczych z Zagranicą, Warszawa 1939, z. 4.
Wereszycki H., Historia Austrii, Wrocław 1986.
