Korupcja w ujęciu historycznym i współczesnym. Pojęcie zachowania korupcyjnego na tle art. 229 k.k.
Słowa kluczowe:
przestępczość, korupcja, sprzedajność, przekupstwo, zachowanie człowiekaAbstrakt
Problematyka zachowań korupcyjnych stanowi wyzwanie naszych czasów. Społeczeństwo jest świadome, że walka z korupcją jest niezwykle trudna, a próba eliminacji tego zjawiska wydaje się niemożliwa do realizacji. Korupcja zyskuje swoich zwolenników poprzez nieprawidłowe postrzeganie realiów otaczającego nas świata. Ograniczenie korupcji to skomplikowany proces sięgający do psychologicznych motywacji i pobudek uczestniczących w tym procederze. Wydaje się, że samo podnoszenie świadomości na temat korupcji to połowa sukcesu, do pełnego sukcesu konieczna jest zmiana postawy człowieka, szczególnie młodego, wobec tego patologicznego zjawiska. Jak wskazują badania istotnym elementem ograniczania korupcji jest podejmowanie działań o charakterze edukacyjnym. Prewencja związana jest także z psychologią zachowań jednostek ludzkich, tym bardziej, iż ten rodzaj przestępstw może być popełniony w układzie bezpośrednim, jak i pośrednim. Człowiek zawsze dąży do odnoszenia sukcesów, korupcja jest tym elementem, który pozornie wydaje się sprzyjającym. Korupcja zaczyna się od przyjmowania drobnych upominków. Uczestnicząc w takim obdarowaniu przestajemy być bezstronnym i obiektywnym. W świetle art. 229 k.k. zachowanie korupcyjne dotyczy podmiotu, który aktywnie przejmuje rolę strony aktywnej. W tym zakresie nieprawidłowo postrzegany jest jako osoba przedsiębiorcza. Mając na uwadze trudności w ustaleniu poszkodowanego w tym układzie podmiot przejmujący aktywną inicjatywę korupcyjną nie przewiduje skutków swojego działania. Swoje działanie uznaje za prawidłowe. Racjonalnie wydaje się, iż sukcesem w walce z korupcją jest powiązanie aspektu prawnego z psychologicznym. Doskonałość w regulacji prawnej winna być uzupełniana stałą analizą psychologiczną zachowań korupcyjnych.
Bibliografia
Alfödy G., Historia społeczna Starożytnego Rzymu, Poznań 2003.
Andrejew I., Polskie prawo karne, Warszawa 1970.
Andrejew I., Świda W., Wolter W., Kodeks karny z komentarzem, Warszawa 1973.
Ankwicz M. (red.), Władza i polityka. Wybór tekstów ze współczesnej politologii zachodniej, Warszawa 1988.
Bastianel S., Di Pinto L., Biblijne podstawy etyki, Kraków 1994.
Biblia Tysiąclecia – Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu, Poznań 2019.
Bielicki M., Zapomniany świat Sumerów, Warszawa 1966.
Borowski H., Zjawisko wyjątkowo zaraźliwe, „Res Humana” 2006, Nr 3-4.
Bronfenbrener U., Dwa światy wychowania. USA i ZSRR, Warszawa 1988.
Korupcja na przestrzeni wieków, Centralne Biuro Antykorupcyjne, Warszawa 2012.
Chwalba A., Imperium korupcji w Rosji i w Królestwie Polskim w latach 1861-1917, Kraków 2006.
Chrustowski T., Prawne, kryminologiczne i kryminalistyczne aspekty łapówkarstwa, Warszawa 1985.
Dante A., Boska Komedia. Piekło, Pieśń XI, 55-58, tłum. E. Porębowicz, Warszawa 1959.
Davies N., Orzeł Biały. Czerwona Gwiazda. Wojna polsko-bolszewicka 1919-1920, tłum. A. Pawelec, Kraków 1997.
Dylus A., Rudowski A., Zaborski M., Korupcja: oblicza, uwarunkowania, przeciwdziałanie, Wrocław 2006.
Dylus A., Gospodarka. Moralność. Chrześcijaństwo, Warszawa 1994.
Dzieje Apostolskie, por. Dz. 24, 22-26.
Dzietczyk K., Zjawisko korupcji jako element życia społecznego, „Seminare. poszukiwania naukowe” 2016, Nr 3.
Filar M. (red.), Kodeks karny. Komentarz, Warszawa 2016.
Ilustrowany przewodnik po Biblii, Warszawa 2003.
Jaczynowska M., Pawlak M., Starożytny Rzym, Warszawa 2008.
Jarosz M., Władza. Przywileje. Korupcja, Warszawa 2004.
Jurewicz A., Sajkowski R., Sitek B., Szczerbowski J., Świętoń A. (red.), Rzymskie prawo publiczne, Olsztyn 2011.
Królikowski M., Zawłocki R., Kodeks karny. Część szczególna, t. 2, 2013.
Kubiak A., Działania antykorupcyjne – wybrane przykłady, „Acta Universitatis Lodziensis Folia Oeconomica” 2013, Nr 288.
Kurzępa B., Kilka uwag o korupcji, „Prokurator” 2000, Nr 4.
Leon-Dufour X. (red.), Słownik teologii biblijnej, tłum. i opr. K. Romaniuk, Poznań 1990.
Lohn W., Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu w przekładzie pol. Jakuba Wujka, Kraków 1989.
Łoposzko T., Historia społeczna starożytnego Rzymu, Warszawa 1987.
Makowski G., Korupcja jako problem społeczny, Warszawa 2008.
Marcol A. (red.), Korupcja: problem społeczno-moralny, Opole 1992.
Mierzwiński R., Korupcja jako problem społeczno-moralny w polskiej literaturze przedmiotu okresu posoborowego, Biblioteka UKSW, Warszawa 2002.
Miszalska A., Homo sovieticus w świecie kapitalizmu, „Kultura i Społeczeństwo” 1998, Nr 4.
Palka P., Sprzedajne nadużycie funkcji publicznej. Studium z prawa karnego, Olsztyn 2011.
Pilarczyk K., Ewangelia i Dzieje Apostolskie św. Łukasza - bibliografia publikacji w Polsce za lata 1945-1985, „Ruch Biblijny i Liturgiczny” 1986, T. 39, Nr 6.
Pope J. (red.), Rzetelność życia społecznego. Metody zapobiegania korupcji, Warszawa 1999.
Szcząska K., Z dziejów korupcji, „Prawo i Życie” 1999, Nr 8.
Thompson F., A Short History of Parliament 1295–1642, St. Paul 1953.
Tkacz A., Integracja RP z Unią Europejską. Zadania Straży Granicznej, Centrum Szkolenia Straży Granicznej, Kętrzyn 2000.
Wąsek A., Zawłocki R. (red.), Kodeks karny. Część szczególna, t. II, Warszawa 2010.
Wasilewski J. (red.), Współczesne społeczeństwo polskie. Dynamika zmian, Warszawa 2006.
Wiatrowski P., Łapownictwo czynne i warunki niekaralności sprawcy w kodeksie karnym, „Prokuratura i Prawo” 2008, Nr 7–8.
Witaszek G., Życie społeczne w Biblii, Lublin 1998.
Zabielski J., Fenomen współczesnej korupcji i jej etyczna ocena, Białystok 2004.
Zabielski J., Ludzie sumienia – problem i wezwanie naszych czasów, „Collectanea Theologica” 1997, T. 67, Nr 3.
Zoll A. (red.), Kodeks karny. Część szczególna, t. II, 2008.
Zoll A. (red.), Kodeks karny. Część szczególna, t. II, 1999.
Wyrok SN z dnia 5 listopada 1997 r., sygn. akt. V KKN 105/97, OSNK 1998, Nr 1–2, poz. 7.
Wyrok SN z dnia 14 marca 2007 r., sygn. akt. III KK 248/06, „Prokuratura i Prawo” 2007, Nr 10, poz. 4.
Wyrok SA w Łodzi z dnia 15 stycznia 2001 r., sygn. akt II AKa 145/01, „Prokuratura i Prawo” 2004, Nr 5, poz. 23.
Wyrok SN z dnia 7 listopada 1994 r., sygn. akt. WR 186/94, OSNKW 1995, Nr 3–4, poz. 20.
Wyrok SN z dnia 16 grudnia 2011 r., sygn. akt V KK 140/11, „Prokuratura i Prawo Orzecznictwo” 2012, Nr 3, poz. 6.
