The Right to Participate in the Consultations on the Participatory Budget in the Light of Legislation and the Case Law of Administrative Courts in Poland
Słowa kluczowe:
participatory budgeting, case law, resident, PolandAbstrakt
In the practice of the Polish local and regional government, participatory budgeting has been used since 2011, and was the first one introduced in Sopot. It is a form of consultation with residents on the allocation of a portion of the budgetary expenses of a unit of the local or regional government, most often a city. This is a special type of procedure in which residents participate in the creation of the budget of a city (municipality), thereby jointly determining the distribution of a certain pool of public funds. In the first years of the application of participatory budgeting in Poland, a very general legal authorization was used to allow consultations with residents. It was only after several years of grassroots use of participatory budgeting that it was regulated in the Polish legal system in the Act of January 11, 2018 amending certain acts. Since then, it has become a mandatory form of public consultation in cities with district rights. The procedure for participatory budgeting in municipalities is generally regulated in Article 5a of the Act on the commune-level local government. The application of participatory budgeting in Poland has resulted in an extensive case law of administrative courts, hence the purpose of this paper is to determine the group of those entitled to participate in public consultations on participatory budgeting in light of the law and the case law of administrative courts. Using the dogmatic-legal method enabled a positive evaluation of the adopted research hypothesis that the provisions of local law that designate the group of entities entitled to participate in participatory budgeting procedure is restrictive compared to the provisions of the applicable statute.
Bibliografia
Rozporządzenie Parlamentu i Rady (UE) 2016/679 z 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych. Dz. Urz. UE L 2016 nr 119 [The Regulation (EU) 2016/679 of the European Parliament and of the Council of 27 April 2016 on the Protection of Natural Persons with Regard to the Processing of Personal Data and on the Free Movement of Such Data. OJ EU L no. 119].
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz.U. 1997 nr 78 poz. 483) [Constitution of the Republic of Poland of April 2, 1997 (the Journal of Laws 1997 no. 78, item 483)].
Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U. 2021, poz. 735, z późn. zm.) [Act of June, 14 1960 – Code of Administrative Procedure (the Journal of Laws of 2021, item 735, as amended)].
Ustawa z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. 2022, poz. 1360) [Act of April, 23 1964 Civil Code (consolidated text: the Journal of Laws of 2022, item 1360)].
Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz.U. 2022, poz. 559, z późn. zm.) [Act of March 8, 1990 on Commune-Level Local Government (consolidated text: the Journal of Laws of 2022, item 559, as amended)].
Ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa (t.j. Dz.U. 2022, poz. 547, z późn. zm.) [Act of June 5, 1998 on the Voivodeship-Level (Province-Level) Regional Government (consolidated text: the Journal of Laws of 2022, item 547, as amended)].
Ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (t.j. Dz.U. 2022, poz. 1526) [Act of June 5, 1998 on Poviat-Level (District-Level) Local Government (consolidated text: the Journal of Laws of 2022, item 1526)].
Ustawa z dnia 20 lipca 2000 r. o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych (t.j. Dz.U. 2019, poz. 1461) [Act of July, 20 2000 on the Promulgation of Normative Acts and Certain Other Legal Acts (consolidated text: the Journal of Laws of 2019, item 1461)].
Ustawa z dnia 24 września 2010 r. o ewidencji ludności (t.j. Dz.U. 2022, poz. 1191) [Act of September 24, 2010 on Population Registration (consolidated text: the Journal of Laws, item 1191)].
Ustawa z dnia 5 stycznia 2011 r. Kodeks wyborczy (t.j. Dz.U. 2022, poz. 1277) [Act of January 5, 2011 – Electoral Code (consolidated text: the Journal of Laws of 2022, item 1277)].
Ustawa z dnia 11 stycznia 2018 r. o zmianie niektórych ustaw w celu zwiększenia udziału obywateli w procesie wybierania, funkcjonowania i kontrolowania niektórych organów publicznych (Dz.U. 2018, poz. 130) [Act of January 11, 2018 Amending Certain Acts in Order to Increase the Participation of Citizens in the Process of Electing, Functioning, and Controlling Certain Public Bodies (the Journal of Laws of 2018, item 130)].
Uchwała Rady Miejskiej w Pszczynie Nr XI11/117/15 z dnia 20 sierpnia 2015 r. w sprawie określenia zasad i trybu przeprowadzania konsultacji społecznych związanych z przygotowaniem Pszczyńskiego Budżetu Obywatelskiego 2016 [The Resolution of the Pszczyna City Council of August 20, 2015, no. XI11/117/15, on Determining the Principles and Procedures for Conducting Public Consultations Related to the Preparation of the Pszczyna Participatory Budget in 2016].
Uchwała Rady Miasta Bydgoszczy z dnia 19 grudnia 2018 r. nr V/43/18 w przedmiocie zasad programu „Bydgoski budżet obywatelski” [The Resolution of the Council of the City of Bydgoszcz of December 19, 2018, no. V/43/18, on the Principles of the “Bydgoszcz participatory budget” Program].
Zarządzenie z dnia 11 sierpnia 2017 w sprawie budżetu obywatelskiego Kazimierza Dolnego na rok 2018 [The Ordinance of August 11, 2017 Concerning Kazimierz Dolny’s Participatory Budget for 2018].
Wyrok Najwyższego Sądu Administracyjnego z 13 września 2019 r., syg. I GSK 1324/18, LEX nr 2725262 [The Judgment of the Supreme Administrative Court of September 13, 2019, file no. I GSK 1324/18, LEX no. 2725262].
Wyrok Najwyższego Sądu Administracyjnego z 16 grudnia 2016 r., syg. II OSK 3156/18, LEX nr 2799400 [The Judgment of the Supreme Administrative Court of December 16, 2016, file no. II OSK 3156/18, LEX no. 2799400].
Wyrok Najwyższego Sądu Administracyjnego z 29 maja 2015 r., syg. II GSK 942/14, LEX nr 1982688 [The Judgment of the Supreme Administrative Court of May 29, 2015, file no. II GSK 942/14, LEX no. 1982688].
Wyrok Najwyższego Sądu Administracyjnego z 3 listopada 2010 r., syg. I OSK 1213/10, LEX nr 744957 [The Judgment of the Supreme Administrative Court of November 3, 2010, file no. I OSK 1213/10, LEX no. 744957].
Wyrok Najwyższego Sądu Administracyjnego z 5 kwietnia 2002 r., syg. I SA 2160/01, LEX nr 81765 [The Judgment of the Supreme Administrative Court of April 5, 2002, file no. I SA 2160/01, LEX no. 81765].
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z 5 maja 2022 r., syg. III SA/Po 1728/21, LEX nr 3356977 [The Judgment of the Voivodeship Administrative Court in Poznań of May 5, 2022, file no. III SA/Po 1728/21, LEX no. 3356977].
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy z 14 grudnia 2021 r., syg. II SA/Bd 931/21, LEX nr 3326015 [The Judgment of the Voivodeship Administrative Court in Bydgoszcz of December 14, 2021, file no. II SA/Bd 931/21, LEX no. 3326015].
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy z 7 grudnia 2021 r., syg. II SA/Bd 930/21, LEX nr 3326037 [The Judgment of the Voivodeship Administrative Court in Bydgoszcz of December 7, 2021, file no. II SA/Bd 930/21, LEX no. 3326037].
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z 7 lipca 2021 r., syg. II SA/Po 148/21, LEX nr 3198495 [The Judgment of the Voivodeship Administrative Court in Poznań of July 7, 2021, file no. II SA/Po 148/21, LEX no. 3198495].
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z 12 maja 2021 r., syg. III SA/Gl 154/21, LEX nr 3181625 [The Judgment of the Voivodeship Administrative Court in Gliwice of May 12, 2021, file no. III SA/Gl 154/21, LEX no. 3181625].
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z 14 lutego 2020 r., syg. IV SA/Po 934/19, LEX nr 3015121 [The Judgment of the Voivodeship Administrative Court in Poznań of February 14, 2020, file no. IV SA/Po 934/19, LEX no. 3015121].
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z 18 listopada 2019 r., syg. III SA/Gl 832/19, LEX nr 2865883 [The Judgment of the Voivodeship Administrative Court in Gliwice of November 18, 2019, file no. III SA/Gl 832/19, LEX no. 2865883].
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie z 28 sierpnia 2019 r., syg. II SA/Rz 683/19, LEX nr 2723104 [The Judgment of the Voivodeship Administrative Court in Rzeszów of August 28, 2019, file no. II SA/Rz 683/19, LEX no. 2723104].
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie z 5 lutego 2019 r., syg. II SA/Rz 1192/18, LEX nr 2647133 [The Judgment of the Voivodeship Administrative Court in Rzeszów of February 5, 2019, file no. II SA/Rz 1192/18, LEX no. 2647133].
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu z 14 czerwca 2018 r., syg. II SA/Op 109/18, LEX nr 2514050 [The Judgment of the Voivodeship Administrative Court in Opole of June 14, 2018, file no. II SA/Op 109/18, LEX no. 2514050].
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu z 15 maja 2018 r., syg. II SA/Op 63/18, LEX nr 2502340 [The Judgment of the Voivodeship Administrative Court in Opole of May 15, 2018, file no. II SA/Op 63/18, LEX no. 2502340].
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu z 17 kwietnia 2018 r., syg. II SA/Op 64/18, LEX nr 2483810 [The Judgment of the Voivodeship Administrative Court in Opole of April 17, 2018, file no. II SA/Op 64/18, LEX no. 2483810].
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Kielcach z 13 kwietnia 2017 r., syg. II SA/Ke 38/17, LEX nr 2289689 [The Judgment of the Voivodeship Administrative Court in Kielce of April 13, 2017, file no. II SA/Ke 38/17, LEX no. 2289689].
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z 30 sierpnia 2016 r., syg. III SA/Wr 777/16, LEX nr 2268222 [The Judgment of the Voivodeship Administrative Court in Wrocław of August 30, 2016, file no. III SA/Wr 777/16, LEX no. 2268222].
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z 18 sierpnia 2016 r., syg. IV SA/Gl 540/16, LEX nr 2120823 [The Judgment of the Voivodeship Administrative Court in Gliwice of August 18, 2016, file no. IV SA/Gl 540/16, LEX no. 2120823].
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z 8 marca 2016 r., syg. IV SA/Gl 1129/15, LEX nr 2017370 [The Judgment of the Voivodeship Administrative Court in Gliwice of March 8, 2016, file no. IV SA/Gl 1129/15, LEX no. 2017370].
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z 14 października 2015 r., syg. I SA/Gl 787/15, LEX nr 1926301 [The Judgment of the Voivodeship Administrative Court in Gliwice of October 14, 2015, file no. I SA/Gl 787/15, LEX no. 1926301].
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z 16 września 2015 r., syg. III SA/Wr 474/15, LEX nr 1815808 [The Judgment of the Voivodeship Administrative Court in Wrocław of September 16, 2015, file no. III SA/Wr 474/15, LEX no. 1815808].
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z 14 stycznia 2014 r., syg. I SA/Gl 1291/13, LEX nr 1529502 [The Judgment of the Voivodeship Administrative Court in Gliwice of January 14, 2014, file no. I SA/Gl 1291/13, LEX no. 1529502].
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie z 11 lipca 2013 r., syg. II SA/Ol 518/13, LEX nr 1343114 [The Judgment of the Voivodeship Administrative Court in Olsztyn of July 11, 2013, file no. II SA/Ol 518/13, LEX no. 1343114].
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z 29 kwietnia 2011 r., syg. III SA/Wr 20/11, LEX nr 1112683 [The Judgment of the Voivodeship Administrative Court in Wrocław of April 29, 2011, file no. III SA/Wr 20/11, LEX no. 1112683].
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu z 13 czerwca 2006 r., syg. II SA/Op 213/06, LEX nr 475242 [The Judgment of the Voivodeship Administrative Court in Opole of June 13, 2006, file no. II SA/Op 213/06, LEX no. 475242].
Emerson K., Nabatchi T., Balogh S., An Integrative Framework for Collaborative Governance, „Journal of Public Administration Research and Theory” 2012, no. 1.
Kębłowski W., Budżet partycypacyjny. Krótka instrukcja obsługi [Participatory Budgeting. Quick Reference Guide], Warszawa 2013.
Krasnowolski A., Budżety obywatelskie (partycypacyjne). Historia instytucji i jej funkcjonowanie w polskich samorządach [Civic (participatory) budgeting. The history of the institution and its functioning in Polish local governments], Warszawa 2020.
Matan A., [w:] Ustawa o samorządzie gminnym. Komentarz [Act on Commune-Level Local Government. Commentary], 3rd edition, ed. B. Dolnicki, Warszawa 2021.
Opałek K., Problemy metodologiczne nauki prawa [Methodological Problems of Legal Science], Warszawa 1962.
Sintomer Y., Herzberg C., Röcke A., Participatory budgeting in Europe: potentials and challenges, „International Journal of Urban and Regional Research” 2008, no. 1.
Sześciło D., Uwarunkowania prawne budżetu partycypacyjnego w Polsce [Legal conditions of participatory budgeting in Poland], „Finanse Komunalne” [“Municipal Finance”] 2012, no. 12.
Wampler B., Participatory Budgeting in Brazil: Contestation, Cooperation, and Accountability, Pennsylvania State University Press 2007.
Wampler B., When does participatory democracy deepen the quality of democracy, „Comparative Politics” 2008, no. 1.
Wilk J., Powszechnie obwiązująca moc prawna uchwały określającej zasady i tryb konsultacji z mieszkańcami. Glosa do wyroku NSA z dnia 20 marca 2012 r. [Universal Legal Force of a Resolution Setting out the Principles and Procedure of Consultations with Residents. Glossary to the Judgment of the Supreme Administrative Court of March 20, 2012], I OSK 2299/11, LEX/el. 2013.
Zawadzka-Pąk U.K., Budżet zadaniowy w jednostkach sektora finansów publicznych [Activity-Based Budgeting in Public Finance Units], Gdańsk 2013.
Zawadzka-Pąk U.K., Ochrona dobra wspólnego poprzez budżet partycypacyjny (obywatelski). Studium aksjologiczno-prawne [Protecting the Common Good Through Participatory (Civic) Budgeting. An Axiological and Legal Study], Białystok 2019.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2023 Miscellanea Historico-Iuridica
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
