The Administrative Court System in the Face of Non-Vaccination of Children. Challenges and Prospects for the (Still) Emerging Line of Jurisprudence
Słowa kluczowe:
legal interest, mandatory vaccination, public health, administrative courts, healthAbstrakt
In recent years, there has been a heated public debate about mandatory vaccination of children. The COVID-19 pandemic further underscored the importance of vaccination and the desirability of vaccination for the protection of public health and the health (as well as life) of the individual. Nevertheless, the rise in activity and popularity of anti-vaccination movements has clearly contributed to the upward trend in the number of non-vaccinated children that we have seen since 2010. Statutory representatives of children who oppose their mandatory vaccination cite a variety of reasons, taking advantage of the imperfect legal system. The fines imposed to compel mandatory vaccination, as well as the conduct of administrative enforcement proceedings in this regard, are often challenged in administrative courts. It is of great importance that administrative courts are increasingly referring to the constitutionally protected values, as well as to the axiological justifications for the functioning obligation to vaccinate children. Given the nature of the obligation, this seems understandable, but nevertheless somewhat intrusive into the constitutional sphere, which is reserved for the Constitutional Tribunal. The purpose of the paper is to reconstruct the formation of the line of jurisprudence of administrative courts in cases involving the mandatory vaccination of children. The course of discussion will lead to a full analysis of the grounds of the grounds for the cited judgements and their consistency with the emerging line of jurisprudence on the issue. Particular attention was paid to the references made by the adjudicating panels to the legally protected values of an individual and universal nature. For this purpose the Author used the historical-legal method and the method of analysis of court jurisprudence.
Bibliografia
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz.U. 1997 nr 78, poz. 483) [Constitution of the Republic of Poland of April 2, 1997 (the Journal of Laws 1997 no. 78, item 483)].
Ustawa z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (t.j. Dz.U. 2022, poz. 479, ze zm.) [Act of June 17, 1966 on Enforcement Proceedings in Administration (consolidated text: the Journal of Laws 2022, item 479, as amended)].
Ustawa z dnia 20 maja 1971 r. Kodeks wykroczeń (t.j. Dz.U. 2021, poz. 2008, ze zm.) [Act of May 20, 1971 Code of Misdemeanors (consolidated text: the Journal of Laws 2021, item 2008, as amended)].
Ustawa z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (t.j. Dz.U. 2022, poz. 329, ze zm.) [Act of July 25, 2002 Law on the System of Administrative Courts (consolidated text: the Journal of Laws 2022, item 329, as amended)].
Ustawa z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta (t.j. Dz.U. 2020, poz. 849, ze zm.) [Act of November 6, 2008 on Patients' Rights and Patients' Ombudsman (consolidated text: the Journal of Laws 2020, item 849, as amended)].
Ustawa z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (t.j. Dz.U. 2021, poz. 2069, ze zm.) [Act of December 5, 2008 on the Prevention and Control of Infections and Infectious Diseases in Humans (consolidated text: the Journal of Laws 2021, item 2069, as amended)].
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 18 sierpnia 2011 r. w sprawie obowiązkowych szczepień ochronnych (t.j. Dz.U. 2018, poz. 753) [Regulation of the Minister of Health of August 18, 2011 on Compulsory Vaccination (consolidated text: the Journal of Laws 2018, item 753)].
Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 26 kwietnia 2022 r., syg. II OSK 1761/19, LEX nr 3343266 [the Judgment of the Supreme Administrative Court of April 26, 2022, file no. II OSK 1761/19, LEX no. 3343266].
Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 17 lutego 2022 r., syg. II OSK 1817/19, LEX nr 3333934 [the Judgment of the Supreme Administrative Court of February 17, 2022, file no. II OSK 1817/19, LEX no. 3333934].
Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 17 lutego 2022 r., syg. II OSK 1087/19, LEX nr 3333736 [the Judgment of the Supreme Administrative Court of February 17, 2022, file no. II OSK 1087/19, LEX no. 3333736].
Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 21 kwietnia 2021 r., syg. II OSK 1986/18, LEX nr 3195376 [the Judgment of the Supreme Administrative Court of April 21, 2021, file no. II OSK 1986/18, LEX no. 3195376].
Wyrok Europejskiego Trybunału Praw Człowieka z dnia 8 kwietnia 2021 r., syg. 476221/13 [the Judgment of the European Court of Human Rights of April 8, 2021, file no. 476221/13].
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 6 maja 2020 r., syg. VII SA/Wa 56/20, LEX nr 3078541 [the Judgment of the Voivodeship Administrative Court in Warsaw of May, 6 2020, file no. VII SA/Wa 56/20, LEX no. 3078541].
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 22 kwietnia 2020 r., syg. VII SA/Wa 2835/19, LEX nr 3025610 [the Judgment of the Voivodeship Administrative Court in Warsaw of April, 22 2020, file no. VII SA/Wa 2835/19, LEX no. 3025610].
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 18 marca 2020 r., syg. VII SA/Wa 2636/19, LEX nr 3078698 [the Judgment of the Voivodeship Administrative Court in Warsaw of March 18, 2020, file no. VII SA/Wa 2636/19, LEX no. 3078698].
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 18 marca 2020 r., syg. VII SA/Wa 2411/19, LEX nr 3072321 [the Judgment of the Voivodeship Administrative Court in Warsaw of March 18, 2020, file no. VII SA/Wa 2411/19, LEX no. 3072321].
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 18 marca 2020 r., syg. VII SA/Wa 2410/19, LEX nr 3072249 [the Judgment of the Voivodeship Administrative Court in Warsaw of March 18, 2020, file no. VII SA/Wa 2410/19, LEX no. 3072249].
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 20 lutego 2020 r., syg. VII SA/Wa 2252/19, LEX nr 3072377 [the Judgment of the Voivodeship Administrative Court in Warsaw of February 20, 2020, file no. VII SA/Wa 2252/19, LEX no. 3072377].
Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 21 listopada 2019 r., syg. II OSK 43/18, LEX nr 2774685 [the Judgment of the Supreme Administrative Court of November 21, 2019, file no. II OSK 43/18, LEX no. 2774685].
Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 21 listopada 2019 r., syg. II OSK 3322/17, LEX nr 2774545 [the Judgment of the Supreme Administrative Court of November 21, 2019, file no. II OSK 3322/17, LEX no. 2774545].
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 23 października 2019 r., syg. VII SA/Wa 1119/19, LEX nr 3073008 [the Judgment of the Voivodeship Administrative Court in Warsaw of October 23, 2019, file no. VII SA/Wa 1119/19, LEX no. 3073008].
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 11 czerwca 2019 r., syg. VII SA/Wa 3092/18, LEX nr 30779590 [the Judgment of the Voivodeship Administrative Court in Warsaw of June 11, 2019, file no. VII SA/Wa 3092/18, LEX no. 30779590].
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 29 maja 2019 r., syg. VII SA/Wa 2484/18, LEX nr 3073873 [the Judgment of the Voivodship Administrative Court in Warsaw of May 29, 2019, file no. VII SA/Wa 2484/18, LEX no. 3073873].
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 5 czerwca 2019 r., syg. VII SA/Wa 3100/18, LEX nr 2690434 [the Judgment of the Voivodeship Administrative Court in Warsaw of June 5, 2019, file no. VII SA/Wa 3100/18, LEX no. 2690434].
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 2 kwietnia 2019 r., syg. VII SA/Wa 2073/18, LEX nr 3079831 [the Judgment of the Voivodeship Administrative Court in Warsaw of April 2, 2019, file no. VII SA/Wa 2073/18, LEX no. 3079831].
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 21 marca 2019 r., syg. VII SA/Wa 2675/18, LEX nr 2657622 [the Judgment of the Voivodeship Administrative Court in Warsaw of March 21, 2019, file no. VII SA/Wa 2675/18, LEX no. 2657622].
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 20 grudnia 2018 r., syg. II SA/Wa 1631/18, LEX nr 3074848 [the Judgment of the Voivodeship Administrative Court in Warsaw of December 20, 2018, file no. II SA/Wa 1631/18, LEX no. 3074848].
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 28 września 2018 r., syg. VII SA/Wa 2983/17, LEX nr 2584268 [the Judgment of the Voivodeship Administrative Court in Warsaw of September 28, 2018, file no. VII SA/Wa 2983/17, LEX no. 2584268].
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 24 lipca 2018 r., syg. VII SA/Wa 2991/17, LEX nr 2572391 [the Judgment of the Voivodeship Administrative Court in Warsaw of July 24, 2018, file no. VII SA/Wa 2991/17, LEX no. 2572391].
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 22 czerwca 2018 r., syg. VII SA/Wa 2734/17, LEX nr 2553306 [the Judgment of the Voivodeship Administrative Court in Warsaw of June 22, 2018, file no. VII SA/Wa 2734/17, LEX no. 2553306].
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 17 kwietnia 2018 r., syg. VII SA/Wa 2274/17, LEX nr 2500697 [the Judgment of the Voivodeship Administrative Court in Warsaw of April 17, 2018, file no. VII SA/Wa 2274/17, LEX no. 2500697]
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 6 marca 2018 r., syg. VII SA/Wa 1988/17, LEX nr 2470936 [the Judgment of the Voivodeship Administrative Court in Warsaw of March 6, 2018, file no. VII SA/Wa 1988/17, LEX no. 2470936].
Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 6 czerwca 2017 r., syg. II GSK 2398/15, LEX nr 2347675 [the Judgment of the Supreme Administrative Court of June 6, 2017, file no. II GSK 2398/15, LEX no. 2347675].
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 10 lutego 2017 r., syg. VII SA/Wa 819/16, LEX nr 2252052 [the Judgment of the Voivodeship Administrative Court in Warsaw of February 10, 2017, file no. VII SA/Wa 819/16, LEX no. 2252052].
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 19 października 2016 r., syg. VII SA/Wa 2542/15, LEX nr 2159952 [the Judgment of the Voivodeship Administrative Court in Warsaw of October 19, 2016, file no. VII SA/Wa 2542/15, LEX no. 2159952].
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 19 lutego 2016 r., syg. VII SA/Wa 2537/15, LEX nr 2090334 [the Judgment of the Voivodeship Administrative Court in Warsaw of February 19, 2016, file no. VII SA/Wa 2537/15, LEX no. 2090334].
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy z dnia 4 listopada 2015 r., syg. II SA/Bd 871/15, LEX nr 1948739 [the Judgment of the Voivodeship Administrative Court in Bydgoszcz of November 4, 2015, file no. II SA/Bd 871/15, LEX no. 1948739].
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie z dnia 30 kwietnia 2015 r., syg. III SA/Lu 1028/14, LEX nr 1802088 [the Judgment of the Voivodeship Administrative Court in Lublin of April 30, 2015, file no. III SA/Lu 1028/14, LEX no. 1802088].
Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 1 sierpnia 2013 r., syg. II OSK 745/12, LEX nr 1360426 [the Judgment of the Supreme Administrative Court of August 1, 2013, file no. II OSK 745/12, LEX no. 1360426].
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim z dnia 14 grudnia 2011 r., syg. II SA/Go 773/11, LEX nr 1152630 [the Judgment of the Voivodeship Administrative Court in Gorzów Wielkopolski of December 14, 2011, file no. II SA/Go 773/11, LEX no. 1152630].
Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 6 kwietnia 2011 r., syg. II OSK 32/11, LEX nr 852219 [the Judgment of the Supreme Administrative Court of April 6, 2011, file no. II OSK 32/11, LEX no. 852219].
Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 29 stycznia 2010 r., syg. II FSK 1494/08, LEX nr 595803 [the Judgment of the Supreme Administrative Court of January 29, 2010, file no. II FSK 1494/08, LEX no. 595803].
Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 7 grudnia 2005 r., syg. Kp 3/05, LEX nr 181609 [the Judgment of the Constitutional Tribunal of December 7, 2005, file no. Kp 3/05, LEX no. 181609].
Banaszak B., Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz [Constitution of the Republic of Poland. Commentary], Warszawa 2012.
Czechowicz S., Lekarskie badanie kwalifikacyjne a realizacja obowiązkowych szczepień ochronnych dzieci w perspektywie odpowiedzialności z art. 115 Kodeksu wykroczeń [The Preliminary Medical Examination for the Compulsory Preventive Vaccination of Children and Legal Liability under Article 115 of the Polish Code of Offences] „Zeszyty Prawnicze” [“The Legal Journal”] 2021, vol. 21, no. 1.
Czechowicz S., Problem wielości sankcji represyjnych za nieszczepienie dziecka w perspektywie skutecznego wykonania obowiązku szczepień [The Problem of Multiple Repressive Sanctions for not Vaccinating a Child from the Perspective of Effective Implementation of the Vaccination Obligation] „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” [“Poznań Journal of Law, Economics and Sociology”] 2021, vol. 81, no. 1.
Kubiak R., Konsekwencje administracyjne i karne stosowane wobec rodziców sprzeciwiających się obowiązkowym szczepieniom ochronnym [Administrative and Penal Consequences Applied to Parents Opposing Mandatory Immunization], [in:] Zagadnienia prawa medycznego [Issues of Medical Law], ed. A. Górski, E. Sarnacka, Warszawa 2018.
Krawczyk E., Dlaczego się szczepimy? Wirusy, bakterie i epidemie [Why Do We Vaccinate? Viruses, Bacteria and Epidemics], Warszawa 2021.
Magdzik W., [w:] Szczepienia ochronne [Protective Vaccination], ed. B. Dębiec, W. Magdzik, Warszawa 1991.
Marcinkowski J.T., Konopielko Z., Szczepienia ochronne [Protective Vaccination], [w:] Przewodnik po rozległych obszarach higieny i epidemiologii. Kompendium [A Guide to the Vast Areas of Hygiene and Epidemiology. Compendium], ed. J.T. Marcinkowski, Z. Konopielko, Zielona Góra 2021.
Richards-Kortum R., Biomedical Engineering for Global Health, Cambridge 2009.
Stojanowska W., Rozwód a dobro dziecka [Divorce and the Welfare of the Child], Warszawa 1979.
Winiarz J., Rodzina w przepisach polskiego prawa [The Family in Polish Law], [w:] Rodzina i dziecko [Family and the Child], ed. M. Ziemska, Warszawa 1986.
Wołoszyn-Cichocka A., Konstytucyjny obowiązek zapewnienia szczególnej opieki zdrowotnej dzieciom, kobietom ciężarnym, osobom niepełnosprawnym i osobom w podeszłym wieku przez władze publiczne [Constitutional Duty of Providing High-Quality Health Care for Children, Pregnant Women, Disabled People and Elderly People by Public Authorities], „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska Lublin – Polonia. Sectio G” 2017, vol. LXIV, no. 1.
Wysocki J., Czajka H., Szczepienia w pytaniach i odpowiedziach [Vaccination in Questions and Answers], 6th edition, Kraków 2018.
Zgliczyński W.S., Jankowski M., Pinkas J., Vaccine hesitancy i budowa zaufania do szczepień [Vaccine Hesitancy and Building Confidence in Vaccination], [w:] Współczesne wyzwania zdrowia publicznego [Contemporary Public Health Challenges], ed. J. Pinkas, Warszawa 2021.
Jaka jest liczba uchyleń dotyczących szczepień obowiązkowych? [What is the Number of Revocations Concerning Mandatory Vaccinations?], https://szczepienia.pzh.gov.pl/faq/jaka-jest-liczba-uchylen-szczepien-obowiazkowych/.
Obywatelski projekt ustawy o zmianie ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi, druk sejmowy nr 2796 [Citizens' Bill on Amending the Law on Prevention and Control of Infections and Infectious Diseases in Humans, parliamentary print no. 2796].
Raport – Stan sanitarny kraju [Report – Sanitary State of the Country], https://www.gov.pl/web/gis/raport---stan-sanitarny-kraju.
Szczepienia ochronne dzieci i młodzieży [Child and Adolescent Immunisation], https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/zdrowie/zdrowie/szczepienia-ochronne-dzieci-i-mlodziezy,19,1.html.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2023 Miscellanea Historico-Iuridica
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
