The impact of the war with Russia on the shape and functioning of the judiciary system in the area of Vilnius between 1655 and 1660
Keywords:
Vilnius, Muscovite occupation, town courts (city courts), judicial chamber, municipal councilAbstract
The success of Russia in the war against the Grand Duchy of Lithuania in the middle of the 17th century was followed by the occupation of a large area of the Grand Duchy of Lithuania. The invader’s intention to strengthen its influence in the conquered territory resulted in introducing changes in the political system of Lithuania. As a result, a new judicial organization was established between 1655 and 1656, however, it was not unified across the whole country. The Russian authorities established in Vilnius at that time coexisted with the Lithuanian judicial system. The aim of this study is to present their organization and functioning since their establishment until the liberation of the city in 1660. A historical and legal method was applied in this research.
References
XVII a. vidurio Maskvos okupacijos Lietuvoje šaltiniai, t. 1: 1657-1662 Vilniaus miesto tarybos knyga, sudarė E. Meilus, parengė: M. Čiurinskas, A. Kaminskas, E. Meilus, Vilnius 2011; t. 2: 1655-1661 m. rusų okupacinės valdžios Lietuvoje dokumentai, sudarė E. Meilus, parengė: I. Gerasimova, E. Meilus, S. Žemaitis, Vilnius 2011; t. 3: 1658 ir 1663 m. Vilniaus miesto tarybos aktų knyga, sudarė E. Meilus, parengė: A. Kaminskas, M. Kvizikevičiūtė, E. Meilus, Vilnius 2015.
Heidenstein R., Pamiętniki wojny moskiewskiej, Warszawa 2017.
Pamiętnik Jana Cedrowskiego, [w:] Dwa Pamiętniki z XVII wieku, oprac. A. Przyboś, Wrocław 2006.
Radziwiłł A. S., Pamiętnik o dziejach w Polsce, t. 3: 1647–1656, oprac. A. Przyboś, R. Żelewski, Warszawa 1980.
Skrzetuski W., Prawo polityczne narodu polskiego, t. 2, Warszawa 1784.
Volumina Constitutionum, t. 4: 1641–1668, t. 1: 1641–1658, Warszawa 2015.
Vorbek-Lettow M., Skarbnica pamięci. Pamiętnik lekarza króla Władysława IV, oprac. E. Galos, F. Mincer, red. W. Czapliński, Wrocław-Warszawa-Kraków 1968.
Żółkiewski S., Początek i progres wojny moskiewskiej, oprac. J. Maciszewski, Warszawa 1966.
Bazylow L., Historia Rosji, Wrocław-Warszawa-Kraków 2005.
Gierasimowa I., Pod włastiu russkogo caria. Sociokulturnaja sreda Wilny w sieriedinie XVII wieka, Sankt-Peterburg 2015.
Kempa T., Konflikty wyznaniowe w Wilnie od początku reformacji do końca XVII wieku, Toruń 2016.
Kluczewskij W. O., Russkaja istorija, Moskwa 2016.
Kosman M., Historia Białorusi, Wrocław – Warszawa – Kraków – Gdańsk 1979.
Kowalski G. M., Zwyczaj i prawo zwyczajowe w doktrynie prawa i praktyce sądów miejskich karnych w Polsce (XVI–XVIII w.), Kraków 2013.
Kraszewski J. I., Wilno od początków jego do roku 1750., t. 2, Wilno 1840; t. 3, Wilno 1841.
Łowmiańska M., Wstęp, [w:] Wilno przed najazdem moskiewskim 1655 roku, Wilno 1929.
Meilus E., Przynależność etniczna Wilnian i ich lojalność względem władzy w czasie wojen z Moskwą w połowie XVII w. Rozważania nad tematem, [w:] Kultura Litwy i Polski w dziejach: tożsamość i współistnienie. Materiały międzynarodowej konferencji zorganizowanej w dniach 15-17 października 1998, red. J. Wyrozumski, Kraków 2000.
Meilus E., Życie codzienne w Wilnie w czasie okupacji moskiewskiej 1655–1661, [w:] Litwa w epoce Wazów, red. W. Kriegseisen, A. Rachuba, Warszawa 2006.
Rachuba A., Wilno pod okupacją moskiewską w latach 1655–1661, „Lithuania” 1994, nr 2 (11)-3 (12).
Streszczenie, [w:] XVII a. vidurio Maskvos okupacijos Lietuvoje šaltiniai, t. 2: 1655–1661 m. rusų okupacinės valdžios Lietuvoje dokumentai, sudarė E. Meilus, parengė: I. Gerasimova, E. Meilus, S. Žemaitis, Vilnius 2011.
Wisner H., Rzeczpospolita Wazów, t. III: Sławne Państwo Wielkie Księstwo Litewskie, Warszawa 2008.
Wstęp, [w:] M. Vorbek-Lettow, Skarbnica pamięci. Pamiętnik lekarza króla Władysława IV, oprac. E. Galos, F. Mincer, red. W. Czapliński, Wrocław – Warszawa – Kraków 1968.
Zakrzewski A. B., Sądownictwo w Wielkim Księstwie Litewskim „pod wysoką carską ręką”, [w:] Świat pogranicza, red. M. Nagielski, A. Rachuba, S. Górzyński, Warszawa 2003.
Zakrzewski A. B., Ustrój Wielkiego Księstwa Litewskiego pod moskiewską okupacją w połowie XVII wieku – niektóre aspekty, „Chronicon Palatii Magnorum Ducum Lithuaniae” 2011, t. II, Wilno 2012.
Zakrzewski A. B., Wielkie Księstwo Litewskie pod rządami Aleksego Michajłowicza. Szlachta wobec nowej władzy, [w:] Litwa w epoce Wazów, red. W. Kriegseisen, A. Rachuba, Warszawa 2006.
Zernack K., Polska i Rosja. Dwie drogi w dziejach Europy, Warszawa 2000.
