Potomkowie kupca Wołowskiego – prawnicy, powstańcy w XIX stuleciu
Słowa kluczowe:
Królestwo Polskie, kariery i rodziny prawnikówAbstrakt
Celem niniejszego opracowania jest wydobycie z cienia roztaczanego przez Jana Kantego Wołowskiego, najwybitniejszego prawnika o tym nazwisku, postaci dwóch niespokrewnionych z nim braci Wołowskich, znakomitych adwokatów: Jana Tadeusza i Hieronima. Jan Tadeusz Wołowski miał długi staż zawodowy i był uznawany za wzór adwokata. Hieronim Wołowski, choć ceniony adwokat, krócej należał do palestry, był za to powstańcem listopadowym. Jan Tadeusz i Hieronim Wołowscy byli ciotecznymi braćmi sławnej pianistki Marii Szymanowskiej z Wołowskich, co nie pozostało bez wpływu na ich życiorysy. Jak się natomiast okazało, znanym prawnikiem spokrewnionym z Janem Kantym Wołowskim był Feliks Jeziorański. Wszyscy oni pochodzili z rodzin ochrzczonych frankistów. Mit o istnieniu jednej frankistowskiej rodziny Wołowskich jest sprzeczny z wiedzą zawartą w Wielkiej genealogii Minakowskiego. Tematem przewodnim opracowania jest przedstawienie dwudziestoletniej kariery zawodowej Hieronima Wołowskiego na tle dziejów jego rodziny. Pokazane jest pochodzenie Hieronima od Franciszka Wołowskiego – kupca korzennego i Teresy Lanckorońskiej. Tematem towarzyszącym jest połączenie wiedzy o życiu i o karierze słynnego adwokata, Jana Tadeusza Wołowskiego. Wybory życiowe i zawodowe Hieronima były podejmowane pod wpływem rad zawodowych Jana Tadeusza oraz obserwacji jego porażek i sukcesów matrymonialnych. Przypomniane jest też zaangażowanie Hieronima i jego brata Andrzeja w powstanie listopadowe. Na zakończenie zasygnalizowany jest udział dwóch synów Hieronima w powstaniu styczniowym.
Bibliografia
Gerber R., Studenci Uniwersytetu Warszawskiego 1808-1831. Słownik biograficzny, Wrocław 1977.
Jeske – Choiński T., Neofici polscy, Sandomierz 2017 (reprint wydania Warszawa 1904).
Kaczyńska E., Ludzie ukarani. Więzienia i system kar w Królestwie Polskim 1815-1914, Warszawa 1989.
Karpińska M., Senatorowie, posłowie i deputowani Księstwa Warszawskiego i Królestwa Polskiego, Warszawa 2002.
Kędzierski T., Proces „dyktatora Nocy Listopadowej” – Piotra Wysockiego, „Palestra” 1977, nr 21/11 (239).
Kołodziejczyk R., Steinkeller Piotr Antoni, [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. XLIII/3, red. J. Tazbir, Warszawa 2005.
Papierowski A. J., Stefański J., Płocczanie znani i nieznani. Słownik biograficzny, Płock 2002.
Pędowski K., Wołowski Jan Tadeusz, [ w:] Słownik biograficzny adwokatów polskich, t. 1, Warszawa 1883.
Pol K., Poczet prawników polskich, wyd. 2 przejrzał i uzupełnił A. Redzik, Warszawa 2011.
Romański J., Wołowski Hieronim, [w:] Słownik biograficzny adwokatów polskich, t. 1, Warszawa 1983.
Skorowidz mieszkańców miasta Warszawy z przedmieściami na rok 1854, Warszawa 1854.
Sługocki L., Łabęcki Antoni, [w:] Słownik biograficzny adwokatów polskich, t. 1, Warszawa 1881.
Suligowski A., Bibliografia prawnicza polska XIX i XX wieku, Warszawa 1911.
Syga T., Szenic S., Maria Szymanowska i jej czasy, Warszawa 1960.
Szenic S., Cmentarz Powązkowski 1790-1850. Zmarli i ich rodziny, Warszawa 1979.
Taras A., Anatomia nienawiści. Stosunki polsko-rosyjskie XVIII-XX w., Warszawa 2015.
Utkin J. E., Wspomnienie o Witoldzie Święcickim. Czasy do 1944 roku, "Miscellanea Historico-Iuridica" 2017, nr XVI, z. 2.
Witkowski W., Komisja Rządowa Sprawiedliwości w Królestwie Polskim, Lublin 1986.
Witkowski W., Aleksander This i Jan Kanty Wołowski wybitni prawnicy Królestwa Polskiego, Lublin 2001.
Wołowski B., Z pamiętnika tułacza. Legion Polski we Francji w 1870-1871 roku, Lwów 1873.
Wołowski L., Corps franc des Vosges. Souvenirs, Paris 1871.
Wiadomości, „Gazeta rządowa Królestwa Polskiego”, nr 222 z 5 X 1839 r.
Wiadomości, „Gazeta rządowa Królestwa Polskiego”, nr 197 z 7 IX 1841 r.
Wiadomości, „Gazeta rządowa Królestwa Polskiego”, nr 174 z 10 VIII 1847 r.
Archiwum Państwowe w Płocku, zespół: akta stanu cywilnego par. rzym.-kat. św. Bartłomieja w Płocku.
Archiwum Państwowe w Toruniu, Oddział we Włocławku, zespół: akta stanu cywilnego par. rzym.-kat. Brześć Kujawski.
Akt zgonu: Warszawa, ASC Cyrkuł IV, 156/1808, https://szukajwarchiwach.pl/72/186/0/-/3/skan/full/3gRPVgLVOLmk7IihjwXzfw (12.05.2019).
Akt zgonu: Warszawa, św. Jan, 357/1831, https://szukajwarchiwach.pl/72/161/0/-/6/skan/full/yDM4UFgefsK_L2rJwC6e5g (12.05.2019).
Akt małżeństwa: Brześć Kujawski, 60/1832, https://genealogiawarchiwach.pl/#query.query=60%252F1832&query.city=Brze%25C5%259B%25C4%2587+Kujawski&query.page=1&query.suggestion=false&query.thumbnails=false&query.facet=false&query.sortMode=DEFAULT&modal=256368355&goComments=false&searcher=big (13.05.2019).
Akt zgonu: Warszawa, św. Jan, 522/1832, http://metryki.genealodzy.pl/metryka.php?ar=1&zs=0161d&sy=1832&kt=3&plik=520-525.jpg#zoom=1&x=563&y=2108 (12.05.2019).
Akt zgonu: Warszawa, św. Andrzej,169/1835, http://metryki.genealodzy.pl/metryka.php?ar=1&zs=0159d&sy=1835&kt=3&plik=167-170.jpg#zoom=1&x=2627&y=147 (12.05.2019).
Akt zgonu: Warszawa, św. Andrzej, 179/1835, http://metryki.genealodzy.pl/metryka.php?ar=1&zs=0159d&sy=1835&kt=3&plik=179-182.jpg#zoom=1&x=538&y=240 (12.05.2019).
Akt małżeństwa: Płock, 22/1836, https://szukajwarchiwach.pl/50/155/0/-/20/#tabSkany (15.05.2019).
Akt urodzenia: Warszawa, św. Andrzej, 333/1836, http://metryki.genealodzy.pl/metryka.php?ar=1&zs=0159d&sy=1836&kt=1&plik=331-334.jpg#zoom=1&x=2639&y=404 (12.05.2019).
Akt małżeństwa: Brześć Kujawski, 2/1837, https://genealogiawarchiwach.pl/#query.query=2%252F1837&query.city=Brze%25C5%259B%25C4%2587+Kujawski&query.suggestion=false&query.thumbnails=false&query.facet=true&query.sortMode=DEFAULT&modal=253050841&goComments=false&searcher=big (14.05.2019).
Akt zgonu: Warszawa, św. Andrzej,156/1837, http://metryki.genealodzy.pl/metryka.php?ar=1&zs=0159d&sy=1837&kt=3&plik=155-158.jpg#zoom=1&x=938&y=2331 (12.05.2019).
Akt urodzenia: Warszawa, Nawiedzenie NMP, 86/1838, http://metryki.genealodzy.pl/metryka.php?ar=1&zs=0160d&sy=1838a&kt=1&plik=083-086.jpg#zoom=1&x=2748&y=1735 (12.05.2019).
Akt urodzenia: Warszawa, Nawiedzenie NMP, 881/1838, http://metryki.genealodzy.pl/metryka.php?ar=1&zs=0160d&sy=1838a&kt=1&plik=879-882.jpg#zoom=1&x=2512&y=127 (12.05.2019).
Akt urodzenia: 247/1840 Warszawa, św. Andrzej, 247/1840, http://metryki.genealodzy.pl/metryka.php?ar=1&zs=0159d&sy=1840&kt=1&plik=247-250.jpg#zoom=1&x=472&y=175 (12.05.2019).
Akt urodzenia: Warszawa, św. Jan, 542/1841, http://metryki.genealodzy.pl/metryka.php?ar=8&zs=9233d&sy=135&kt=3&skan=539-542.jpg#zoom=1&x=1675&y=1294 (12.05.2019).
Akt urodzenia: Warszawa, Nawiedzenie NMP, 142/1842, http://metryki.genealodzy.pl/metryka.php?ar=1&zs=0160d&sy=1842&kt=1&plik=139-142.jpg#zoom=1&x=2372&y=1677 (12.05.2019).
Akt zgonu: Warszawa, św. Andrzej, 290/1842, http://metryki.genealodzy.pl/metryka.php?ar=1&zs=0159d&sy=1842&kt=3&plik=287-290.jpg#zoom=1&x=2830&y=1668 (15.05.2019).
Akt zgonu: Warszawa, św. Aleksander, 334/1843, https://szukajwarchiwach.pl/72/162/0/-/21/skan/full/mxqt0W5gYehvn-QM0QRWxw (12.05.2019).
Akt urodzenia: Warszawa, Nawiedzenie NMP, 16/1844, http://metryki.genealodzy.pl/metryka.php?ar=1&zs=0160d&sy=1844&kt=1&plik=015-018.jpg#zoom=1&x=956&y=1680 (12.05.2019).
Akt zgonu: Brześć Kujawski, 17/1846, https://genealogiawarchiwach.pl/#query.query=17%252F1846&query.city=Brze%25C5%259B%25C4%2587+Kujawski&query.page=1&query.suggestion=false&query.thumbnails=false&query.facet=false&query.sortMode=DEFAULT&modal=258099787&goComments=false&searcher=big (15.05.2019).
Akt zgonu: Warszawa, św. Andrzej, 322/1848, http://metryki.genealodzy.pl/metryka.php?ar=1&zs=0159d&sy=1848&kt=3&plik=319-322.jpg#zoom=1&x=2667&y=1471 (12.05.2019).
Nekrolog Hieronima Wołowskiego, [w:] M. J. Minakowski, Wielcy.pl (Wielka genealogia Minakowskiego), https://wielcy.pl/wgm/?m=NG&t=PN&n=sw.467624 (12.05.2019).
Adam Wołowski, [w:] M. J. Minakowski, Wielcy.pl (Wielka genealogia Minakowskiego), https://wielcy.pl/wgm/?m=NG&t=PN&n=sw.717949 (12.05.2019).
Jan Kanty Wołowski, [w:] M. J. Minakowski, Wielcy.pl (Wielka genealogia Minakowskiego), https://wielcy.pl/wgm/?m=NG&t=PN&n=sw.206242 (12.05.2019).
Karolina Emilia Wołowska, [w:] M. J. Minakowski, Wielcy.pl (Wielka genealogia Minakowskiego), https://wielcy.pl/wgm/?m=NG&t=PN&n=12.110.187 (12.05.2019).
Ludwik Wołowski, [w:] M. J. Minakowski, Wielcy.pl (Wielka genealogia Minakowskiego), https://wielcy.pl/wgm/?m=NG&t=PN&n=sw.164831 (15.05.2019).
Ludwika Nowopolski-Thisz h. Rycerzosław, [w:] M. J. Minakowski, Wielcy.pl (Wielka genealogia Minakowskiego), https://wielcy.pl/wgm/?m=NG&t=PN&n=sw.299167 (12.05.2019).
Zdzisław Antoni Jeziorański „ Jan Nowak”, [w:] M. J. Minakowski, Wielcy.pl (Wielka genealogia Minakowskiego), https://wielcy.pl/wgm/?m=NG&t=PN&n=sw.155427 (27.05.2019).
Drugi Pułk Mazurów, https://pl.wikipedia.org/wiki/2_Pu%C5%82k_Mazur%C3%B3w (02.05.2019).