Profesor Stanisław Płaza – badacz sejmików. O Mistrzu
Słowa kluczowe:
Profesor Stanisław Płaza, Uniwersytet Jagielloński, sejmikiAbstrakt
Stanisław Płaza (1927–2006) to postać pierwszoplanowa wśród uczonych piszących o sejmikach. już pierwsza książka zaskakiwała samą konstrukcją. Stanisław Płaza stworzył syntezę naszej wiedzy o sejmikach koronnych. Autor przybliża czytelnikowi postać Uczonego, jego życie. Zanim ukończył szkoły znalazł się (w 1940 r.) z całą rodziną w sowieckim łagrze, jak wielu Polaków w wyniku sowieckiej okupacji ponad połowy Polski po pakcie Hitler-Stalin (z 1939 r.). Po wojnie powrócił do Polski, ukończył studia i został pracownikiem naukowym Uniwersytetu Jagiellońskiego. Uzyskał tytuł profesora. Sejmik został przez Stanisława Płazę oryginalnie umieszczony w całym skomplikowanym systemie organów państwowych oraz samorządowych. Stanisław Płaza uporządkował nasze wyobrażenia i naszą wiedzę o ustroju dawnej Rzeczypospolitej, a zwłaszcza o systemie parlamentarnym, fundamentalnym w ustroju demokracji szlacheckiej. Autor też dużo pisywał o sejmikach dawnej Rzeczypospolitej, przyjaźnił się i współpracował z Profesorem Stanisławem Płazą. Mimo wysokiego uznania mistrzostwa Profesora Stanisława Płazy, piszący te słowa nieraz z Nim polemizował naukowo. Obecnie autor przypomina naukowe osiągnięcia Profesora Stanisława Płazy i dawne polemiki, które były z uwagą obserwowane w środowisku.
Bibliografia
Diariusz sejmików województwa lubelskiego, to jest ziemi lubelskiej i powiatu urzędo[wskiego] roku 1792, Lublin 1792.
Lityński A., O modelu monografii sejmiku. W związku z książką Stanisława Płazy Sejmiki i zjazdy szlacheckie województw poznańskiego i kaliskiego. Ustrój i funkcjonowanie (1572–1632), Warszawa–Kraków 1984, „Czasopismo Prawno-Historyczne” 1985, z. 1.
Lityński A., Sejmik jako instytucja demokracji szlacheckiej 1764–1793. Tradycje – mity – nowości – utopie, [w:] Parlamentaryzm i prawodawstwo przez wieki. Prace dedykowane Prof. Stanisławowi Płazie w siedemdziesiątą rocznicę urodzin, red. J. Malec, W. Uruszczak, Kraków 1999.
Lityński A., Sejmiki ziemskie 1764–1793. Dzieje reformy, Katowice 1988.
Lityński A., Szlachecka doktryna na sejmikach, czyli między mitem a utopią. Zagadnienia wybrane, [w:] Parlament, prawo, ludzie. Studia ofiarowane Juliuszowi Bardachowi w sześćdziesięciolecie pracy twórczej, red. S. Russocki i in., Warszawa 1996.
Lityński A., Uczony, nauczyciel, przyjaciel. Stanisław Płaza zapisany w mojej pamięci, „Krakowskie Studia z Historii Państwa i Prawa” 2017, nr 10 (4).
Lityński A., W kwestii suwerenności wewnętrznej Rzeczypospolitej w epoce oligarchii, „Prace Naukowe Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Prace Prawnicze” 1971, t. 2, nr 21.
Malec D., Głos w dyskusji, „Krakowskie Studia z Historii Państwa i Prawa” 2017, nr 10 (4).
Malec D., Prof. dr hab. Stanisław Płaza (1927–2006), „Palestra” 2006, z. 3-4.
Matuszewicz M., Diariusz życia mego, t. 2: 1758–1764, opr. i wstęp B. Królikowski, komentarz Z. Zielińska, Warszawa 1986.
Olszewski H., Praktyka limitowania sejmików, „Czasopismo Prawno-Historyczne” 1961, t. 13, z. 1.
Olszewski H., Sejm w dawnej Rzeczypospolitej. Ustrój i idee. Tom 2: Studia i rozprawy, Poznań 2002.
Płaza S., Sejmiki i zjazdy szlacheckie województw poznańskiego i kaliskiego. Ustrój i funkcjonowanie (1572–1632), Warszawa – Kraków 1984.
Płaza S., Sejmiki i zjazdy szlacheckie województwa sieradzkiego. Ustrój i funkcjonowanie (1572–1632), cz. 1, Kraków 1987.
Szczygielski W., Referendum trzeciomajowe. Sejmiki lutowe 1792 roku, Łódź 1994.
Uruszczak W., Historia państwa i prawa polskiego 966–1795, wyd. 4, Warszawa 2021.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2023 Miscellanea Historico-Iuridica
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
