Dowód z ksiąg podatkowych w postępowaniu podatkowym – glosa do wyroku Najwyższego Trybunału Administracyjnego z dnia 19 stycznia 1934 r., l. rej. 4663/31
Słowa kluczowe:
księgi podatkowe, rzetelność ksiąg, dowód, postępowanie podatkoweAbstrakt
W judykaturze liczne są przykłady orzeczeń sądów administracyjnych, których znaczenie jest prawnie doniosłe. Wpływały one bowiem nie tylko na późniejsze stanowienie prawa, ale również na długo wyznaczały kierunek orzekania, początkując kształtowanie się nowej linii orzeczniczej. W stulecie powstania Najwyższego Trybunału Administracyjnego (NTA) warto przypomnieć jeden z takich wyroków. W dniu 19 stycznia 1934 r. skład orzekający NTA rozpoznał sprawę ze skargi Emmy Wehr na decyzję Komisji Odwoławczej do spraw podatku dochodowego przy Izbie Skarbowej w Bydgoszczy, która dotyczyła wymiaru podatku dochodowego na rok 1927. Rozpoznając skargę podatnika, NTA skupił się na wadliwym prowadzeniu postępowania podatkowego przez organy skarbowe, które całkowicie odrzuciły dowód z ksiąg gospodarczych. W konsekwencji, ponieważ zupełne odrzucenie tych ksiąg było niedopuszczalne i nastąpiło ze szkodą dla skarżącej, NTA na podstawie art. 84 pkt 3 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej o Najwyższym Trybunale Administracyjnym2 uchylił zaskarżoną decyzję. W wyroku Trybunał określił wymagania, jakim powinny odpowiadać księgi gospodarcze podatnika, aby mogły stanowić dowód w postępowaniu podatkowym. Zakres tych wymogów oraz znaczenie poglądów NTA dla obecnej praktyki poddano analizie w niniejszej glosie.
Bibliografia
Basseches J., Korkis I., Kodeks podatkowy, wyd. II, T. II – Prawo formalne, Lwów 1937.
Dzwonkowski H., Koncepcje prawne nierzetelności ksiąg podatkowych, “Państwo i Prawo” 2004, Nr 5.
Dzwonkowski H., Powstawanie i wymiar zobowiązań podatkowych, Warszawa 2003.
Grodyński T., Zasady polskiej ordynacji podatkowej, “Czasopismo Prawnicze i Ekonomiczne” 1936, R. XXX.
Jodłowski J., Księgi handlowe jako dowód, “Palestra” 1935, nr 9.
Mastalski R., Ustalanie podstawy wymiaru w polskim postępowaniu podatkowym, Wrocław 1973.
Mastalski R., Stosowanie prawa podatkowego, Warszawa 2008.
Melezini A., Stwierdzenie wadliwości lub nierzetelności ksiąg podatkowych przez organy skarbowe, w: Ordynacja podatkowa zagadnienia proceduralne, pod. red. M. Popławskiego, Białystok 2011.
Michalski J., Charakterystyka Ordynacji podatkowej, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 1934, z. IV.
Pietrasz P., Komentarz do art. 193, [w:] Ordynacja podatkowa. Komentarz T. II Procedury podatkowe, red. nauk. L. Etel, Warszawa 2022.
Runcewicz W., Nowa Ordynacja podatkowa, “Polityka Gospodarcza” 1934, nr 4.
Strzelec D., Dowody w postępowaniu podatkowym, Warszawa 2015.
Teszner K., Administracja podatkowa i kontrola skarbowa w Polsce, Warszawa 2012.
Zbiór wyroków Najwyższego Trybunału Administracyjnego, Rocznik XII Rok 1934, Warszawa 1935.
Wyrok NTA z dnia 27 czerwca 1934 r., l. rej. 6293/30; O. H. poz.750.
Wyrok NTA z dnia 19 czerwca 1933 r., l. rej. 2312/31; H. poz. 1294.
Wyrok NSA z dnia 13 lipca 2021 r., II FSK 3662/18, LEX nr 3243975.
Wyrok NSA z dnia 15 lutego 2022 r., II FSK 1351/19, LEX nr 3339751.
Wyrok NSA z dnia 27 listopada 2020 r., I FSK 594/18, LEX nr 3108868.
Wyrok NSA z dnia 15 stycznia 2020 r., II FSK 3350/18, LEX nr 2798950.
Wyrok NSA z dnia 9 sierpnia 2019 r., II FSK 2723/17, LEX nr 2736818.
Wyrok NSA z dnia 15 września 2017 r., I FSK 2275/15, LEX nr 2393266.
Wyrok NSA z dnia 22 czerwca 2017 r., II FSK 1529/15, LEX nr 2330014.
Wyrok NSA z dnia 7 grudnia 2016 r., II FSK 3225/14, LEX nr 2175726.
Wyrok NSA z dnia 19 listopada 2015 r., II FSK 2507/13, LEX nr 1990332.
Wyrok NSA z z dnia 21 maja 2010 r., I FSK 863/09, LEX nr 594258.
Wyrok NSA z dnia 21 października 2008 r., I FSK 1189/07, LEX nr 496275.
Wyrok NSA z dnia 2 czerwca 2005 r., FSK 1781/04, LEX nr 172982.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2023 Miscellanea Historico-Iuridica
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
