Rola Kongresu haskiego w procesie powstawania Rady Europy i kształtowania prawnych uwarunkowań jej działalności
Słowa kluczowe:
kongres haski, Kongres Europejski, Rada Europy, Ruch Europejski, traktat londyński, integracja europejskaAbstrakt
Artykuł ma na celu przedstawienie okoliczności i rezultatów kluczowego dla integracji europejskiej wydarzenia, jakim był zwołany w 1948 r. Kongres haski, a także zaprezentowanie wpływu jego postanowień na proces powstawania Rady Europy i kształtowanie prawnych uwarunkowań jej funkcjonowania. W artykule opisano poszczególne wydarzenia, które wpisują się w podejmowane po II wojnie światowej działania integracyjne na Starym Kontynencie, umieszczając pośród nich i szczegółowo omawiając charakterystykę Kongresu Europejskiego w Hadze. Korzystając z treści przyjętych wówczas rezolucji, dokonano analizy okoliczności i argumentów przemawiających za rozwiązaniami wdrożonymi w następnych latach. Artykuł ukazuje liczne postanowienia Kongresu haskiego, które znalazły swoje odzwierciedlenie na drodze podejmowanej w jego następstwie integracji europejskiej. Analiza ustaleń podjętych w 1948 r. oraz zrozumienie ich aksjologicznego tła pozwalają lepiej zrozumieć genezę licznych instytucji oraz procesów mających wpływ na kształtowanie kultury prawnej Europy w ostatnich kilkudziesięciu latach. Ponadto, w artykule został zaprezentowany szeroki katalog postaci uczestniczących w organizacji Kongresu haskiego wraz z ich afiliacją odwołującą się do rożnych poglądów na zakres integracji. Dzięki odwołaniu do tekstów źródłowych oraz literatury ukazującej okoliczności powstania Rady Europy można pełniej zrozumieć podstawy jej misji w zakresie umacniania stabilności demokratycznej i rządów prawa na kontynencie. Wreszcie, dzięki odniesieniu podstaw prawnych funkcjonowania Rady Europy do opisu historii jej powstania, artykuł daje odpowiedź na pytanie, dlaczego organizacja ta obrała charakterystyczny dla siebie sposób funkcjonowania i metody oddziaływania na systemy prawne państw członkowskich.
Bibliografia
Congress of Europe: The Hague - May, 1948: Resolutions, International Committee of the Movements for European Unity, London-Paris 1948.
Congrès de l’Europe, La Haye, 7-11 mai 1948, Editions du Conseil de l’Europe, Strasburg 1999.
Benoit-Rohmer F., Klebes H., Prawo Rady Europy. W stronę ogólnoeuropejskiej przestrzeni prawnej, Warszawa 2006.
Burban J.L., Le Conseil de l`Europe, seria “Que sais-je?”, nr 885, wyd. 3, Paris 1996.
Dynia E., Wpływ Rady Europy na rozwój prawa międzynarodowego, [w:] Rada Europy – 60 lat na rzecz jedności europejskiej, red. I. Głuszyńska, K. Lankosz, Bielsko-Biała 2008.
Fiszer J.M., Powstanie i działalność Rady Europy, „Przegląd Europejski” 2000, nr 4.
Fiumel H., Obowiązywanie norm prawnomiędzynarodowych w krajowym porządku prawnym, ,,Sprawy Międzynarodowe” 1986, nr 2.
Lankosz K., Interpretacja statutów organizacji międzynarodowych, „Zeszyty naukowe” Akademia Ekonomiczna w Krakowie 1985, Seria specjalna: monografie, nr 69.
Przyborowska-Klimczak A., Aktualne problemy i nowe dziedziny uregulowań międzynarodowych w konwencjach Rady Europy, [w:] Nauka prawa międzynarodowego u progu XX wieku. Materiały pokonferencyjne, red. E. Dynia, Rzeszów 2003.
Tarschys D., Przedmowa, [w:] Polska w Radzie Europy. 5 lat członkostwa, "Biuletyn Centrum Europejskie Uniwersytetu Warszawskiego" 1996, nr 4.
Walton C., „Congress of Europe”: A Case Study of Public Opinion, „The Western Political Quarterly” 1959, vol. 12, no. 3.
Wielowieyski A., Rada Europy: dorobek i perspektywy, [w:] Polska w Radzie Europy. 5 lat członkostwa, "Biuletyn Centrum Europejskie Uniwersytetu Warszawskiego" 1996, nr 4.
